click below
click below
Normal Size Small Size show me how
Medische kennis 4
psychiatrie
| Question | Answer |
|---|---|
| stemmingsstoornis | langdurende ontregeling vd gemoedstoestand (neerslachtig/opgewekt) |
| licht | niet meer symptomen dan nodig voor diagnose |
| matig | symptomen tussen licht en ernstig |
| ernstig | veel beperkingen in dagelijks leven |
| gedeeltelijke remissie | gedeeltelijk herstel |
| volledige remissie | volledig herstel |
| rapid cycling | minimaal 4 stemmingsomslagen per jaar |
| disruptieve stemmingsdisregulatie DMDD | tussen 6-18 jaar, chronische prikkelbaarheid en driftbuien |
| symptomen depressie geordend op | gedachten, gevoelens en gedrag |
| biologische verklaring | erfelijkheid |
| psychosociale verklaring | Freud, verlies is risicofactor |
| leertheoretische verklaring | aangeleerde hulpeloosheid |
| cognitieve verklaring | verkeerde denkschema's |
| geïntegreerd verklaringsmodel | endogene en exogene expressie |
| basisinterventies | psycho-educatie, dagstructuur |
| eerste stap interventies | bibliotherapie, zelfmanagement ondersteunen |
| tweede stap interventies | problem solving treatment |
| CGT | negatieve denkschema's positief maken |
| interpersoonlijke therapie | communicatiepatronen en sociaal functioneren, meervoudige aanpak |
| mindfulness | bewustwording en acceptatie actuele situatie |
| groep 1: SSRI | specific serotonin reuptake inhibitors |
| SNRI | serotonin noradrenaline reuptake inhibitors |
| MAO-remmers | monoamine oxidaseremmers |
| agomelatine | slaap-waakritme verbeteren (dopamine en norepinefrine omhoog) |
| bupropion | dopamine en norepinefrine omhoog |
| mianserine | norepinefrine omhoog, histamine omlaag |
| vortoxetine | serotonine en histamine omhoog |
| ECT | convulsietherapie |
| lichttherapie | voor seizoensdepressie |
| repetitieve transcraniële magnetische stimulatie TMS | magnetische pulsen boven hoofd die hersenschors activeren |
| deep brain stimulation DBS | pacemaker in hersenen |
| nervus vagus stimulatie | pulsgenerator in hals, activatie thalamus |
| dysthymie | chronische lichte depressieve episodes |
| PMS | premenstrueel syndroom |
| premenstruele stemmingsstoornis | erge vorm PMS |
| bipolair type 1 | aanwezigheid manie en depressie |
| bipolair type 2 | aanwezigheid hypomanie en depressie |
| manie | euforisch, emotioneel labiel |
| hypomanie | milde symptomen zonder sociaal disfunctioneren |
| cyclothyme stoornis | lichte variant bipolair type 1 |
| harm avoidance | vermijden v gevaar |
| novelty seeking | nieuwe prikkels opzoeken |
| reward dependance | afhankelijk v beloningen |
| vermijdend gehecht | alles zelf oplossen, zoekt geen toenadering |
| ambivalent gehecht | vastklampen aan ander |
| gedesoriënteerd gehecht | afwijzen en toenaderen |
| emotiemodel v Gross | onderscheidt basale processen |
| mentaliseren | gedrag v zelf en ander kunnen begrijpen en verklaren |
| cluster A | excentriek, beperkt in emotionele expressie |
| paranoide stoornis A | wantrouwend, teruggetrokken |
| schizoïde stoornis A | afstandelijk, weinig emoties, ASS-achtig |
| schizotypische stoornis A | sociaal onthecht, wantrouwend, wel behoefte aan sociaal contact, zesde zintuig |
| cluster B | dramatisch |
| narcistische stoornis B | grandiositeit, weinig empathie |
| antisociale stoornis B | schending v andermans rechten, geen respect |
| borderline B | instabiele relaties, emoties en zelfbeeld |
| histrionische stoornis B | behoefte aan aandacht, overdreven emotioneel |
| cluster C | angstig, zoeken probleem bij zichzelf |
| vermijdende stoornis C | sociaal geremd, minderwaardigheidsgevoel |
| afhankelijke stoornis C | verlatingsangst, afwijzing |
| dwangmatige stoornis C | orde, perfectie en controle |
| anders gespecificeerde persoonlijkheidsstoornis | voldoet aan alle eisen, maar past nergens echt tussen |
| ongespecificeerde persoonlijkheidsstoornis | nog onvoldoende diagnostiek uitgevoerd |
| schematherapie | schema's herprogrammeren |
| dialectische gedragstherapie | therapie en zenboeddhisme |
| psychodynamische psychotherapie | mentalization based treatment |
| COMBI | meditatietherapie |
| pathologische angst | onnodig lange angst, of geen reële prikkel aanwezig |
| anticipatieangst | situaties vermijden |
| paniekstoornis | angstaanvallen en lichamelijke symptomen |
| agorafobie | plein/straatsvrees |
| specifieke fobie | angst voor bepaald object/plaats |
| sociale angststoornis | bang voor kritiek, niet aan eisen voldoen of zichzelf belachelijk maken |
| gegeneraliseerde angststoornis | angst over dagelijkse dingen |
| OCD | dwangstoornis |
| egodystoon | gedachten ervaren alsof ze niet bij je horen |
| morfodysfore stoornis | stoornis in lichaamsbeleving, minimaal 3-8 uur per dag |
| verzamelstoornis | hoarding |
| trichotillamie | haar uittrekken |
| excoriatiestoornis | pulken aan huid |
| positieve stress | beter presteren door stress, opbouwend |
| negatieve stress | afbrekend |
| amygdala | snelle proces, evalueert of situaties onveilig zijn |
| psychotrauma | traumatische gebeurtenis herbeleven |
| ACTH | cortisol, langzame reactie |
| dorsale vagus | reptielendeel, bij onveilige situaties |
| ventrale vagus | zoogdierendeel |
| window of tolerance | je kan mentaliseren tot op het punt v activatie sympathische zenuwstelsel |
| anxiolytica | benzodiazepine, bindt aan GABA receptor waardoor deze gestimuleerd wordt. andere neuronen worden dan geremd. angstverminderend en verslavend |
| buspiron | partiële agonist v serotoninereceptoren |
| eetstoornis | disfunctioneel eetgedrag op 3 domeinen: voedselbeperking, purgeergedrag en overeten |
| anorexia nervosa | BMI onder 17,5 |
| eetbui | veel eten in korte tijd, controleverlies |
| boulimia nervosa | eetbuien en compensatiegedrag |
| purgeergedrag | opwekken braken of laxeermiddel |
| amerroe | uitblijven menstruatie |
| binge eating disorder | eetbuien, grazers |
| atypische anorexia | geen significant laag lichaamsgewicht |
| purgeerstoornis | purgeergedrag zonder eetbuien |
| nachtelijk eetsyndroom | slaap-eten |
| avoidant/restrictive food intake disorder AFRID | selectief eten, vooral bij kinderen |
| systeemtherapie | sociale systemen bij therapie betrokken |
| ASS | neurobiologische ontwikkelingsstoornis |
| ADHD | gecombineerd, overwegend hyperactief, overwegend aandachtstekort |
| hypofrontaliteit | minder actief worden frontale kwab bij uitwerking v middel. zorgt voor maken v slechte keuzes |
| stimulerende middelen (uppers) | koffie, xtc, tabak, SOS, amfetamine |
| verdovende middelen (downers) | heroïne, methadon, alcohol, wiet |
| bewustzijndsveranderende middelen | hasj, lsd, xtc |
| craving | hunkering, zucht |
| polydrugsgebruik | meerdere middelen tegelijkertijd gebruiken |
| dubbele diagnose | persoon met verslaving en psychiatrische stoornis |
| EPA patiënten | ernstig psychiatrische patiënten, soms BOPZ (bijzondere opname psychiatrisch ziekenhuis, gedwongen opname) |
| MATE | measurements in addictions for triage and evaluation, om aard en ernst vast te stellen |
| stepped care | behandeling niet zwaarder dan nodig |
| 4 R's van herstel | remoralisatie (subjectief welbevinden, hoop), remediatie (symptomatisch herstel, minder stress), rehabilitatie (verbeteren functioneren), recovery (eigen leven vorm geven) |
| community reinforcement approach | leefstijl creëren die belonender is dan gebruik v middel |
| motiverende gespreksvoering | precontemplatie, contemplatie, preparatie, actie, consolidatie |
| demoralisatie | hopeloosheid en verlies v betekenis |
| uitglijder | iemand gebruikt 1 x weer |
| terugval | meerdere dagen achter elkaar weer gebruiken |
| herstel | niet hetzelfde als genezen |
| empowerment | ontdekken v eigen kracht |
| klinisch herstel | verdwijning v onthouding en lichamelijke klachten |
| functioneel herstel | lichamelijk, psychisch en sociaal herstel |
| maatschappelijk herstel | maatschappelijke positie hersteld |
| persoonlijk herstel | grip op eigen leven, doelen en identiteit |
| containing | het verdragen v heftige gevoelens als hulpverlener |
| seksuele responscurve | verlangen, opwinding, orgasme, herstel |
| farmacokinetiek | wat lichaam met medicijn doet, absorptie, verdeling, metabolisme, excretie |
| farmacodynamiek | wat medicijn met lichaam doet, bijwerkingen |
| SOLK | somatisch onvoldoende verklaarde klachten |
| somatische symptoomstoornis | gedachten, gevoelens en gedrag mbt aandoening zijn buitenproportioneel |
| somatisatie | psychische klachten uiten zich lichamelijk |
| functionele syndromen | clusters v onverklaarbare lichamelijke klachten |
| pro justitia | psychiater geeft rapportage/advies over de verdachte |
| enkelvoudige rapportage | door psychiater gemaakt, recidive kans, toerekeningsvatbaarheid en behandelmogelijkheid |
| dubbelrapportage | bij aanleiding tot TBS |
| trippelrapportage | door 2 psychiaters en reclasseringsrapporteur, leefmilieu onderzoeken |
| klinisch rapporteren | observeren bij opname, eventueel in pieterbaan centrum |
| artikel 37 | plaatsing in psychiatrisch ziekenhuis voor maximaal 1 jaar, volledig ontoerekeningsvatbaar |
| TBS | ter beschikking stelling, gevaar voor zichzelf en anderen |
| TBS met voorwaarden | bij niet nakomen afspraken komt bevel |
| TBS met dwangverpleging | zwaarste maatregel, langdurige gedwongen klinische opname |
| risks | hoe groter het risico, hoe intensiever de behandeling |
| need | behandeling gericht op dynamische risicofactoren |
| responsivity | rekening houden met eigenschappen en beperkingen vd delinquent |
| parafilieen | seksuele perversie zoals pedofilie, frotteurisme |
| extramuraal | ambulante zorg, zoals HA, poli-, thuiszorg |
| intramuraal | verpleeghuis, (psychiatrisch) ziekenhuis, instelling |
| semimuraal | deeltijdsbehandeling zkh, dagverpleging verpleeghuis |
| DSM 4 | werkt met assen |
| as 1 | klinische toestand/stoornis |
| as 2 | persoonlijkheidsstoornissen en mentale retardatie |
| as 3 | lichamelijke toestand indien relevant |
| as 4 | psychosociale toestand |
| affect | hoe je reageert op situatie, korte duur |
| endogene en exogene depressie | vroeger gebruikt |
| herval | terugval voor recovery |
| recidief | terugval na recovery |
| respons | effect te zien |
| remissie | effect (normaal) |
| relapse | terugval |
| recovery | herstel is genezing |
| recidief | nieuwe episode |
| therapieresistent | niks werkt |
| ECT | convulsietherapie, herstellen v neurale banen |
| cyclothyme stoornis | licht manisch en depressief |
| dysthyme stoornis | chronische lichte depressieve episodes |
| temperament | aangeboren |
| karakter | temperament en wat je hebt aangeleerd en meegemaakt |
| persoonlijkheid | temperament, karakter, gewoonten, gedrag en gevoelens |
| ontstaan persoonlijkheidsstoornissen kan: | aangeboren (temperament en stressgevoeligheid), veilige/onveilige hechting, positieve/negatieve ontwikkeling v zelfbeeld, functionele/disfunctionele cognitieve schema's |
| egosyntoon | ziekte zien als onderdeel v zelf |
| exposure therapie in vivo | in echte wereld |
| exposure therapie in vitro | geleid in gedachten |
| grading exposure therapie | in stapjes |
| flooding exposure therapie | maximaal |
| metabool syndroom | alles iets te hoog (cholesterol, gewicht, bloeddruk) |
| ASS ernst indeling | obv hoeveelheid ondersteuning nodig |
| tolerantie | fysiologische aanpassing v lichaam |
| onthouding | tegenovergestelde effect v drug |
| brain reward system | limbisch systeem, dopamine, gaat stuk door gebruik drug |
| cure | abstintentie en stabiliseren |
| care | re-integratie |
| palliatie | kwaliteit v leven omhoog, symptoomverminderend |
| onthoudingsinsult | gegeneraliseerde epileptische aanval |
| delirium tremens | bewustzijnsstoornis, veel trillen |
| acute Wernicke encefalopathie | tekort aan vitamine B1, afbraak hersencellen, geeft vaak Korsakov |
| anticraving medicijnen | acamprosaat, naltrexon |
| aversiemedicijnen | disulfiram |
| reductiemedicijnen | nalmefeen (helpt managen v alcoholgebruik en tegengaan acute overdosis opiaten) |
| clonidine | verwijd bloedvaten, antihypertensivum, gaat sympathische overstimulatie tegen |
| seksuele disfuncties man: | hypoactief-seksueel verlangen stoornis (fase 1), erectiestoornis (fase 2), voortijdige ejaculatie en vertraagde ejaculatie (fase 3) |
| seksuele disfuncties vrouw: | seksueel interesse- opwindingsstoornis (fase 1), orgasmestoornis (fase 3), vaginisme |
| genitopelviene pijn/penetratiestoornis (vaginisme) | aanspanning bekkenbodemspieren |
| dyspareunie | pijnlijke gemeenschap, oppervlakkig en diep |
| plottertherapy | inbrengen staafjes voor gewenning |
| diabetes mellitus type 2 man: | erectiestoornis door aantasting zenuwen |
| chronisch alcoholgebruik man: | erectiestoornis |
| depressie (seksueel) | opwindingsproblemen |
| bipolair type 1 of 2 | hyperseksueel tijdens manie, meer kans op SOA en zwangerschap tijdens hypomanie |
| tricyclische antidepressiva TCA (seksueel) | anorgasmie, verminderde seksuele behoefte, erectieproblemen |
| SSRI (seksueel) | anorgasmie en libidoverlies |
| antipsychotica (seksueel) | libidoverlies en gynaecomastie |
| voyeurisme | intense seksuele opwinding, stiekem naar anderen kijken in bijv kleedkamers |
| parafilie | atypische seksuele interesse |
| fetisjisme | niet erotische zones of voorwerpen wel erotisch vinden |
| seksueel masochisme stoornis | lijden van jezelf |
| seksueel sadisme stoornis | lijden v ander |
| travestie | crossdressing |
| exhibiotisme | potloodventers |
| HVZ geeft | depressie |
| hypothyreoïdie geeft | angst, depressie apathie |
| hyperthyreoïdie geeft | angst en emotionele instabiliteit |
| syndroom v cushing geeft | hallucinaties en stemmingsstoornissen |
| depressie geeft | HVZ |
| angst geeft | slaapstoornis |
| betablokkers geven | depressie |
| prednison geeft | hallucinaties en stemmingsstoornissen |
| lariam (mallaria) geeft | psychose, angst |
| parkinsonmedicatie geeft | hallucinaties en angst |
| digoxine (HVZ) geeft | hallucinaties |
| antipsychotica geeft | parkinsonisme, tardieve dyskinesie, gynaecomastie, beenmergdepressie, metabool syndroom |
| TCA geeft | hartritmestoornis, anticholinerge effecten (parasympaticus) |
| MAO-remmers | hypertensieve crisis bij tyraminerijk eten (dus dieet), dit stapelt zich op in hersenen |
| lithium | heeft kleine therapeutische breedte, dus kans op overdosis heel groot |
| benzodiazepines | grote kans op verslaving, verstoren slaap |
| somatisatie | psychische problematiek uit zich lichamelijk |
| somatische symptoomstoornis SSS | somatiek met stress en ontregeling leven als gevolg, vaak door chronische pijn |
| ziekteangststoornis | hypochonder |
| conversiestoornis | functionele neurologische symptoomstoornis, neurologische symptomen, soms door psychotrauma (belangrijk: persoon liegt niet! kan echt verlamd zijn) |
| nagebootste stoornis | pathomimie, munchhausen (by proxy) |
| SOLK | somatisch onverklaarde lichamelijke klachten |
| cerbellaire ataxie | bewegingsstoornis door aandoening kleine hersenen |
| hepatische steatose | leververvetting |
| alcoholische hepatitis | leverontsteking |
| hepatische fibrose | verbindweefseling |