click below
click below
Normal Size Small Size show me how
Ges H6
Ges H6 Data en begrippen en andere
| Term | Definition |
|---|---|
| Absolutisme | Staatsvorm waarbij de koning of keizer alle macht in handen heeft. |
| Commerciële landbouw | Landbouw die zuivelproducten en grondstoffen voor de nijverheid produceert. |
| Droit divin | Letterlijk: het goddelijk recht. De vorst heeft het recht om te regeren van God gekregen en is daarom alleen aan Hem verantwoording schuldig. |
| Handelscompagnie | Onderneming van handelaren die investeringen, risico's en winsten met elkaar delen. |
| Handelskapitalisme | Handel drijven met als doel winst te maken. |
| Handelsmonopolie | Afspraak om als enige te mogen handelen in een bepaald product, met een bepaald land, of in een bepaald gebied. |
| Hofcultuur | Het culturele leven aan het hof van een vorst. |
| Manufactuur | Nijverheidsbedrijf waarbij wordt gewerkt met eenvoudige apparaten die met spierkracht worden aangedreven. |
| Moedernegotie | Graanhandel vanuit gebieden aan de Oostzee door Amsterdamse kooplieden. |
| Oranjegezinden | Voorstanders van een sterke machtspositie voor de stadhouder. |
| Raadspensionaris | Hoge ambtenaar in het gewest Holland die grote invloed had in de Staten-Generaal. |
| Realisme | Manier van afbeelden die een natuurgetrouwe weergave van de werkelijkheid is. |
| Regent | Rijke burger met bestuursfunctie(s). |
| Staatsgezinden | Voorstanders van een sterke machtspositie voor de Staten-Generaal en de Gewestelijke Staten. |
| Stadhouder | Voorheen plaatsvervanger van de landheer, in de zeventiende eeuw de bevelhebber van het Staatse leger. |
| Stapelmarkt | Stad, meestal een haven, waar handelsgoederen worden opgeslagen in afwachting van tekorten en hogere prijzen elders. |
| Straatvaart | Handel waarbij handelsschepen de Straat van Gibraltar passeren op weg naar landen rond de Middellandse Zee. |
| Wereldeconomie | Een economisch systeem waarin goederen uit verschillende delen van de wereld worden verhandeld. |
| Wetenschappelijke revolutie | Door nauwkeurig te observeren en te experimenteren wordt er zo veel nieuwe kennis vergaard dat de kijk op de wereld grondig wordt veranderd. |
| D: Antwerpen veroverd door Spanje, Maurits wordt stadhouder | 1585 |
| D: Edict van Nantes | 1598 |
| D: In Engeland wordt East India Company (EIC) opgericht. | 1600 |
| D: Oprichting Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) | 1602 |
| D: Twaalfjarig bestand, Hugo de Groot publiceert Mare Liberum | 1609 |
| D: Johan van Oldenbarneveldt onthoofd | 1619 |
| D: Oprichting West-Indische Compagnie (WIC) | 1621 |
| D: Frederik Hendrik wordt stadhouder | 1625 |
| D: Piet Hein kaapt zilvervloot | 1628 |
| D: Willem II wordt stadhouder | 1647 |
| D: Vrede van Münster | 1648 |
| D: Begin stadhouderloos tijdperk | 1650 |
| D: Oprichting franse Compagnie d'Orient | 1664 |
| D: Lodewijk XIV richt Académie Royale des Sciences op | 1666 |
| D: Swammerdam publiceert 'over bloedeloose dierkens' | 1669 |
| D: Het Rampjaar, Willem III wordt stadhouder | 1672 |
| D: Opheffing Edict van Nantes | 1685 |
| D: Glorious Revolution | 1688 |
| Wie was de zonnekoning en waarom? | Lodewijk XIV. Hij danste graag en speelde in een stuk de opgaande zon. |
| Wat vond Spinoza en wat had dat als gevolg? | Democratie is belangrijk; God is geen persoon maar de werkelijkheid zelve. Als gevolg werd hij formeel vervloekt (jodendom) |
| Wat vond Hugo de Groot? | Humaniteit gaat boven soevereiniteit. |
| Wat bedacht Christiaan Huygens? | Het slingeruurwerk, een manier om op zee de tijd de bepalen, de ringen rond Saturnus. |
| Wat bedacht Jan Leeghwater? | De manier van droogleggen. |
| Wat bedacht Simon Stevin? | Dat de valwet van Archimedes incorrect was. |
| Wat ontdekte Adriaan van Leeuwenhoek? | Bacteriën en rode bloedlichaampjes. |
| Wat ontdekte Jan Swammerdam? | Dat insecten van gedaante kunnen veranderen. |
| Wat ontdekte Copernicus en wie bevestigde dat? | Dat het zonnestelsel om de zon draaide. Galilei. |
| Bill of Rights | Een wet die ervoor zorgde dat koninklijke macht in Engeland werd beperkt en die van het parlement werd vergroot. |
| Hoe redde Willem III de Republiek? | Door gebieden onder water te zetten zodat de Fransen Holland niet konden veroveren. |