click below
click below
Normal Size Small Size show me how
fizjologia wykład 4
AUN
Question | Answer |
---|---|
Elementy Centralnej Sieci Autonomicznej - kresomózgowie i międzymózgowie | Kora wyspy i kora przedczołowa przyśrodkowa Jądro środkowe ciała migdałowatego Jądro łożyskowe prążka krańcowego Podwzgórze |
Elementy Centralnej Sieci Autonomicznej - pień mózgu | Substancja szara okołowodociągowa śródmózgowia Okołoramieniowa okolica Kölliker-Fusego w moście Jądro pasma samotnego Pośrednia strefa tworu siatkowatego rdzenia przedłużonego , szczególnie struktury brzuszno-boczne rdzenia przedłużonego |
Kora wyspy i kora przedczołowa przyśrodkowa | Wysoki poziom sterowania czynnością autonomiczną |
Jądro środkowe ciała migdałowatego Jądro łożyskowe prążka krańcowego (tzw. jądra migdałowate ; układ limbiczny) | Istotne dla ekspresji autonomicznej stanów emocjonalnych; integracja odpowiedzi autonomicznej z emocjami. |
Podwzgórze - Jądro przykomorowe (PVN), okolica podwzgórzowa boczna oraz jądro grzbietowo-przyśrodkowe podwzgórza | Integracja układu autonomicznego z endokrynnym . Homeostaza. Inicjują i koordynują odpowiedzi autonomiczne , neuroendokrynne i behawioralne Krytycznie ważne dla zachowania homeostazy i dla odpowiedzi na stres |
Istota szara okołowodociągowa śródmózgowia | Czucie bólu Stres, agresja, popęd płciowy |
Kora wyspy | Czucie trzewne pierwszorzędowe Odruchy z przewodu pokarmowego Odruchy sercowo-naczyniowe |
Jądra pasma samotnego (NTS) | pierwsza stacja dla regulacji odruchowej serca, układu oddechowego i przewodu pokarmowego. |
Zakręt przedni obręczy | Autonomiczne efekty ruchowe |
Podwzgórze - okolica okołokomorowa | Kontrola neuroendokrynna, rytmy biologiczne |
Podwzgórze - okolica przedwzrokowa | Kontrola temperatury ciała |
Podwzgórze - okolica boczna | Zachowanie motywacyjne |
Ośrodki niższego rzędu w rdzeniu przedłużonym | ośrodek naczynioruchowy ośrodek oddechowy ośrodek połykania ośrodek wymiotny |
Ośrodki niższego rzędu w rdzeniu kręgowym | - rzęskowo-rdzeniowy (C8 Th1) - włosoruchowe , naczynioruchowe , potowydzielnicze (C8 L3) - mikcji , defekacji (S1 S3) |
Części AUN | Części eferentne: - współczulna (SNS) - przywspółczulna (PSNS) - Część czuciowo-trzewna (receptory trzewne i ich włókna aferentne) - Część jelitowa |
Sploty autonomiczne - definicja | Zespolenia włókien głównie ZAZWOJOWYCH współczulnych i przywspółczulnych (zwykle jest ich mniej niż współczulnych) |
Sploty autonomiczne - wymień | - Splot śródpiersiowy - współtworzy mniejsze sploty: sercowy, tchawiczy oskrzelowy, przełykowy. - Splot trzewny - Sploty: międzykrezkowy, podbrzuszny górny, podbrzuszny dolny. |
Splot trzewny - zaopatruje: | Narządy jamy brzusznej, w tym wątrobę, trzustkę, śledzionę, odcinek przewodu pokarmowego do okrężnicy poprzecznej. |
Sploty: międzykrezkowy podbrzuszny górny, podbrzuszny dolny - zaopatrują : | Dolną część przewodu pokarmowego, pęcherz moczowy, macicę, jajniki, jądra, gruczoł krokowy, narządy płciowe zewnętrzne. |
3 rodzaje odruchów | - Autonomiczne - Autonomiczno - Somatyczne - Aksonalne |
Lokalizacja neuronów przedzwojowych i zazwojowych AUN | Ciało neuronu przedzwojowego znajduje się w obrębie OUN, ciało neuronu zazwojowego znajduje się poza OUN. |
AUN - lokalizacja synaps (między neuronem przedzwojowym a zazwojowym) | Neurony przedzwojowy i zazwojowy tworzą synapsy w obrębie zwoju autonomicznego. |
lokalizacja zwojów autonomicznych | zawsze poza OUN. |
Przekaźnictwo w zwojach autonomicznych | neurotransmiter: ACh receptor: N2/NN |
AUN - dywergencja czy konwergencja ? | AUN cechuje znaczny stopień dywergencji. Komórki przedzwojowe oddziaływują na wiele komórek zazwojowych (przeciętnie 8/9), co zwiększa obszar odpowiedzi na pobudzenie. |
Odmienność neurotransmiterów i receptorów na poziomie efektora | Układ współczulny: Noradrenalina lub adrenalina; Receptory alfa i beta Układ przywspółczulny: Acetylocholina Receptory muskarynowe |
co warunkuje możliwość odpowiedzi totalnej dla współczulnego? | Uwalnianie adrenaliny z rdzenia nadnerczy bezpośrednio do krwi - - sygnał wysłany do całego organizmu. |
Ośrodki współczulne | Słupy pośrednio-boczne w rogach bocznych rdzenia kręgowego na odcinku Th1 -L2 +- 2 |
Tor przebiegu włókien współczulnych od rdzenia kręgowego do efektora | - Wyjście z rdzenia korzeniami brzusznymi - Gałęzie łączące białe - Zwój przykręgowy - Gałęzie łączące szare Gałęzie łączące szare wnikają do nerwu rdzeniowego i razem z nim docierają do efektora. |
gałąź łącząca biała | Od korzenia brzusznego do pnia współczulnego Zawiera włókna przedzwojowe |
gałąź łącząca szara | Od pnia współczulnego do nerwu rdzeniowego Zawiera włókna zazwojowe |
3 rodzaje zwojów współczulnych | - Zwoje przykręgowe - po obu stronach kręgosłupa - Zwoje przedkręgowe - W jamie brzusznej - Trzewny, Krezkowy górny, Krezkowy dolny, Aortalno-nerkowy - Zwoje końcowe - w pobliżu pęcherza moczowego i odbytnicy. |
Ośrodki przywspółczulne | Większość włókien przedzwojowych ma początek w śródmózgowiu lub w rdzeniu przedłużonym ( nerwy czaszkowe III, VII, IX, X ). Kilka przedzwojowych nerwów przywspółczulnych opuszcza OUN w odcinku krzyżowym rdzenia kręgowego (S 2 S 4 |
Lokalizacje zwojów przywspółczulnych | blisko unerwianych narządów lub wręcz w nich samych |
Wpływ PSNS na oko | Akomodacja (dostosowanie) oka do bliży (skurcz mięśnia rzęskowego => bardziej sferyczny kształt soczewki => większa zdolność soczewki załamywania promieni światła => ostre widzenie obiektów bliskich |
Kolejność powstawania | 1. fEPSP ACh → rec N 2. IPSP ACh → rec N / M 3. sEPSP ACh → rec M; wolnoprzewodzące kolaterale 4. vsEPSP (neuromodulatory, kontransmitery peptydowe) |
co robi dopamina z komórek SIF ? | łączy się z receptorami dopaminergicznymi D1 i powoduje otwarcie kanałów K+. |
Receptory jonotropowe (kanały jonowe bramkowane agonistą) występujące w AUN: | Nikotynowe (kanały Na+/K+ brakowane acetylocholiną) |
Receptory metabotropowe występujące w AUN: (związane z białkiem G, którego aktywacja uruchamia procesy metaboliczne prowadzące do powstania wtórnych przekaźników (IP3, DAG, cAMP ) lub do ich inaktywacji. | - Wszystkie podtypy receptorów muskarynowych - Wszystkie podtypy receptorów adrenergicznych |
M1 | Zwoje AUN, przewód pokarmowy |
M2 | serce, błona presynaptyczna |
M3 | mm.gładkie, gruczoły wydz. wewn., ślinianki, unerwienie okoruchowe, śródbłonek |
M4 | ośrodkowe sterowanie ruchem |
M5 | regulacja nastroju, emocji, uzależnienia |
gdzie można znaleźć wszystkie podtypy receptorów muskarynowych? | W OUN. |
rodzaje receptorów nikotynowych | - Receptory mięśniowe: N1 / NM (nie należą do AUN) - Receptory NN- 3 podklasy: N2, N3, N4. |
Przekaźnictwo przedzwojowe | psns i sns wspólnie - ACh i NN=N2 |
przekaźnictwo zazwojowe | sns - noradrenalina ; receptor alfa/beta psns - Acetylocholina ; receptory muskarynowe. |
Jakie receptory muskarynowe znajdują się tylko w OUN, zatem nie będą obecne w synapsach pozazwojowych włókien przywspółczulnych z komórkami efektorowymi ? | M4 i M5. |
Jakie receptory muskarynowe będą obecne w synapsach pozazwojowych włókien przywspółczulnych z komórkami efektorowymi ? | M1, M2 i M3. |
adrenalina jest uwalniana przez komórki chromochłonne rdzenia nadnerczy (zmodyfikowane komórki zwojowe nieposiadające aksonów) bezpośrednio do krwi, a więc spełnia kryterium neurohormonu; | |
które receptory są zarówno dla noradrenaliny jak i dla adrenaliny? | Alfa 1 i Beta 1. |
które receptory są tylko dla noradrenaliny ? | alfa 2 |
które receptory są tylko dla adrenaliny ? | beta 2 i beta 3. |
dla jakich pozazwojowych włókien współczulnych Acetylocholina jest neuroprzekaźnikiem? | dla włókien zaopatrujących gruczoły potowe.Łączy się wtedy z receptorami M3. |
Alfa-1: | Mięśniówka gładka naczyń krwionośnych i oskrzeli Mięsień rozszerzacz źrenicy |
Alfa-2: | Receptor presynaptyczny na zakończeniach współczulnych i przywspółczulnych służący do zmniejszania uwalniania neurotransmitera (NA lub ACh) Hamowanie wydzielania insuliny wydzielanie skąpej ilości gęstej śliny (alfa |
Beta-1: | Głównie w sercu, ale też w nerkach - uwalnianie reniny Komórki układu odpornościowego |
Beta-2: | Mięśniówka naczyń krwionośnych, oskrzeli, przewodu pokarmowego, mięśniówka macicy -> Rozkurcz |
Beta-3: | Adipocyty - lipoliza, mięśnie szkieletowe, termogeneza |
Wspólny efekt związania receptorów ß | Zwiększenie ilości cAmP. |
Jakie receptory jako jedyne receptory adrenergiczne działają poprzez IP3 i DAG ? | Alfa 1. |
Jaki jest efekt związania ręce[torów Alfą 2 ? | zmniejszenie ilości cAMP . |
Objawy zatrucia muskaryną | cały wachlarz reakcji na pobudzenie cholinergiczne: nadmierne pocenie, zwężenie oskrzeli, bradykardia, wzmożona perystaltyka i wydzielanie przewodu pokarmowego, biegunka, erekcja, zaburzenia uwagi, nastroju i koordynacji ruchowej. |
efekt związania receptorów muskarynowych hamujących (M2, M4) | - Hamowanie cAMP - Otwarcie kanałów K+ - hiperpolaryzacja |
efekt związania receptorów muskarynowych pobudzających (M1, M3, M5) | Aktywacja fosfolipazy C => produkcja DAG, IP 3 => zwiększenie [Ca 2+] |
Atropina uniwersalny bloker receptorów M | tachykardia, suchość w ustach, rozkurcz mięśniówki gładkiej jelit, dróg moczowych i żółciowych rozszerzenie źrenic i porażenie akomodacji ze zwiększeniem ciśnienia śródgałkowego amnezja, splątanie i pobudzenie |
Fenoterol i formoterol | Agoniści Beta-2; rozkurcz mięśniówki gładkiej oskrzeli. |
Prazosyna | Bloker Alfa-1. |
Selektywny bloker receptorów Beta-1. | Metoprolol, Acebutolol |
Propranolol | Nieselektywny bloker receptorów beta Bradykardia, ale także trudnione oddychanie. |
Nieselektywny agonista receptorów beta | Izoprenalina Poprawia oddychanie, ale może powodować tachykardię. |
Która ślinianka unerwiona jest też przez włókna współczulne, wydzielające NO? | Podżuchwowa. |
Gdzie jest najwięcej receptorów B2 ? | Tętnice wieńcowe, tętnice mięśni prążkowanych. |
Gdzie jest najwięcej receptorów alfa-1 ? | niespecyficzne naczynia krwionośne, zwieracze przedwłośniczkowe. |
Gdzie jest najwięcej receptorów DA ? | Tętnice nerkowe. |
Jakie receptory znajdują się w przedsionkach serca? | M i ß1. |
Jakie receptory znajdują się w komorach serca? | ß1. |
Co się dzieje, gdy adrenalina z krwi lub noradrenalina zwiąże się z receptorem presynaptycznym A-2 ? | Adrenalina z krwi lub noradrenalina po związaniu z receptorem presynaptycznym A-2 zmniejszają miejscowo wydzielanie NORADRENALINY. |
Co się dzieje, gdy adrenalina z krwi lub noradrenalina zwiąże się z receptorem presynaptycznym B-2 ? | ZWIĘKSZA SIĘ wydzielanie NORADRENALINY. |
mechanizmy hipersensytyzacji / upregulation przy zmniejszonym pobudzaniu efektora | poststynaptyczny -zwiększenie liczby receptorów (eksternalizacja i zwiększona synteza receptorów) zmiana aktywności białek błonowych prowadząca do zwiększenia odpowiedzi na związanie agonisty z receptorem |
Co ma głównie wpływ na glikogenolizę w wątrobie i w mięśniach szkieletowych? | Adrenalina |
Co ma głównie wpływ na lipolizę w tkance tłuszczowej ? | Noradrenalina |
Czym są izuprel i fenylefryna ? | syntetyczne pochodne noradrenaliny ; egzogenne aminy katecholowe. |
Izuprel - izo-propylo-noradrenalina | Nie ma a, więc bardziej do ß. |
Fenylefryna - fenylo-noradrenalina | Ma w sobie a, więc bardziej do a. |
Co powoduje, że pobudzenie współczulne zmniejsza przepływ krwiprzez warstwy powierzchowne skóry? | Tętniczki końcowe w skórze mają głównie alfa-1, a anastomozy mają głównie beta-2. |
zahamowanie perystaltyki jelit oraz wydzielania żołądkowego i trzustkowego | alfa 1, alfa 2, beta 2 |
agonista receptorów M | Pilokarpina, karbachol |
agoniści receptora alfa 1 adrenergicznego | fenazolina , xylometazolina |
Znieczulenie ogólne Problem: ryzyko wystąpienia bradykardii podczas zabiegu na jamie brzusznej lub klatce piersiowej Cel : zwiększenie częstości akcji serca Lek: | antagonista (bloker) receptorów M , np. Atropina |
kiedy ma miejsce desensytyzacja / downregulation ? | przy zwiększonym pobudzaniu efektora |
mechanizm presynaptyczny desensytyzacji / downregulation | Zmniejszenie wychwytu zwrotnego Noradrenaliny, co powoduje jego deficyt w zakończeniu i zmniejszone uwalnianie przy przedłużonym pobudzeniu |
mechanizm poststynaptyczny desensytyzacji / downregulation | - Zmniejszenie liczby receptorów poprzez ich internalizację - Zmiana aktywności białek błonowych prowadząca do zmniejszenia odpowiedzi na związanie agonisty z receptorem. |
hamowanie aktywności fosfodiesterazy (PDE) | metyloksantyny - teofilina - Teospirex, Teovent => zwiększenie wewnątrzkomórkowego stężenia cAMP poprzez blokowanie jego degradacji. |
antagonista receptorów M3 cholinergicznych | pochodne atropiny, np. Atrovent => zablokowanie skurczu mięśniówki gładkiej oskrzeli. |