click below
click below
Normal Size Small Size show me how
Taugakerfið -kafli.3
Líffræði
| Question | Answer |
|---|---|
| Hver eru einföldustu vefdýrin, sem hafa hvorki taugakerfi né vöðvakerfi? | Svampdýr |
| Hefur ánamaðkur taugar? | Já, hann hefur eina taug, miðlægt. Hann hefur einnig taugahnoðu í höfði sem er vísir af heila |
| Í hvað er taugakerfinu í mönnum skipt? | Úttaugakerfi og miðtaugakerfi |
| Hvað er miðtaugakerfið? | Heili + mæna |
| Hvað er úttaugakerfiðð? | Taugar sem liggja að og frá mænu til heila |
| Í hvaða parta skiptist heilinn? | Framheila, miðheila og afturheila |
| Hvaða taugar liggja að MTK? | Skyntaugar |
| Hvaða taugar liggja frá MTK? | Hreyfitaugar |
| Hvað heitir meginhluti framheilns? (stærsti hluti heilans í pendýrum) | Stóri heili |
| Í _______ eru þræðir sem tengja heilahvelin. | hvelatengslum |
| Hversu mörg pör af taugum liggur að og frá mænu sitt hvoru megin? | 31 par |
| Hversu mörg pör af taugum liggja að og frá heila sitt hvoru megin? | 12 pör |
| Úr hverju er milliheilinn gerður? | Stúku og undirstúku |
| Hvað tekur við af milliheila? | Miðheili |
| Hvað tekur við af miðheila? | Brú og svo litli heili (hnykill) og mænukylfan sem tengir heila og mænu |
| Hvað myndar afturheilann? | Mænukylfa, brú og hnykill |
| Hvað telst til heilastofns? | Mænukylfa, brú, miðheili, undirstúka og stúka |
| Hvað stjórnar ósjálfráðum hreyfingum s.s. sundi, gang og vélritun? | Hnykill |
| Minnið er tengt við stöðvar í___? | Stóra heila |
| Hvað gerir taugakerfið? | Greynir breytingar í umhverfi og bregst við samvæmt því s.s. breytir líkamsstörfum sem andsvar |
| Hvaða líffæri er undir áhrifum sjálfsstýrða og viljastýrða taugakerfinu? | Þvagblaðran t.d. |
| Í hvaðskiptist SST (sjálfsstýrða taugakerfið)? | Drifkerfi og Sefkerfi |
| Um hvað sér sefkerfið? | Um líffæri sem sjá um meltingu og örvar í daglegum takti annars róar það niður. |
| Um hvað sér drifkerfið? | Tekur við stjórn til að herða á starfssemi t.d. adrenalins og noradrenalins |
| Hvað hefur hjartsláttar- og öndunar stillistöð? | Mænukylfan |
| Stakir nemar sem taka við taugaboðum kallast______? | Skynfrumur (t.d. í sjónu auga, greina rafsegulbylgjur) |
| Margir nemar saman sem taka við taugaboðum kallast _______? | Skynfæri (t.d. auga og eyra) |
| Hvar eru flestir taugungar? | Heilaberkinum |
| Hvar fer úrvinnslan fram í MTK? | Í taugamótum, einkun heila |
| Hversu mörg % skynboða leiðir heilinn hjá sér? a) 27% b) 15% c) 50% d) 99% | 99% |
| Taugabrautirnar sem senda boð til rákóttra-, sléttra- og hjartavöðva t.d. kallast _____? | Hreyfibrautir |
| Hver taugungur flytur bara boð í eina átt: -satt -rangt | satt |
| Fyrir hvern skyntaugung eru um 10 hreyfi taugungar og ___ millitaugungar. | 200 þúsund |
| Af hvaða parti svefnsins ná heilabylgjurnar hámarki? | Í hægbylgjusvefni |
| Af hvaða parti svefnsins verða bylgjurnar örari og minni? (Draumar bundnir við þennan part) | Bliksvefn (REM svefn) |
| Hvernig er MTK varið? | Höfuðkúpa utan um heila og hryggjaliðir utan um mænu. Á milli þessa eru svo 3 heila og mænu himnur. |
| Hvað heita 3 himnur sem verja heilann og mænu? (byrja innst) | Reifahimna, skúmhimna og basthimna |
| Hversu stór er mænan? (lengd og breidd) | Hún er um hálfur metri að lengd og um litlifingur á breydd |
| Hvaða taugar eru innan heilans? | Engar |
| Ótengt nám er háð: | Einu áreiti (t.d. þegar mamma vaknar aðeins við barn á nóttunni en ekkert annað) |
| Tengt nám er háð: | Tveimur eða fleiri áreitum (t.d. ef bjöllu er alltaf hringt fyrir mat hjá hundi, lætur hann öðruvísi þegar bjöllu er hringt, veður svangur t.d.) |
| ómeðvitað minni (t.d. að þekkja menn á rödd/svip) kallast ______. | Vanaminni |
| Meðvitað minni (felur í sér mat og samanburð) kallast ______. | ÞEkkingarminni |
| Minni sem varir stutt, jafnvel nokkrar sek kalast _____. | Skammtíma minni |
| Minni sem endist lengi jafnvel árum saman eða ævina alla kallast _____. | Langtíma minni |
| Hvaða stöðvar heilans verða mjög virkar í svefni? | Brú og efst í mænukylfu |