click below
click below
Normal Size Small Size show me how
Endokriene
Endokriene stelsel - Graad 12
| Question | Answer |
|---|---|
| Wat is 'n eksokriene stelsel? | Sekresie word deur middel van buise vervoer na waar dit benodig word en word dus nie in die bloed afgeskei nie |
| Wat is n endokriene stelsel ? | Waar die sekresie direk in die bloed afegskei word en deur die bloed vervoer word ...Daar is dus geen buisies nie! |
| Wat is 'n hormoon ? | Organiese chemiese boodskapper wat meestal proteien van aard is -> word in klein hoeveelhede in die bloed gestort wat dt na die organe vervoer wat hulle stimuleer (TEIKENORGAAN) |
| Waarom is die endokriene stelsel van belang? | - Chemiese koordinasie - Senuwee koordinasie |
| Wat behels senuwee koordinasie ? | - Boodskap deur 'n senuwee impuls gedra - Senuwee impuls beweeg baie vinnig - Boodskap word met senuwee impulse gedra - Reageer vir 'n kort tyd - Spesifieke area - Onmiddelike reaksie |
| Wat behels die chemiese koordinasie ? | - Boodskap chemies deur 'n hormoon gedra - Boodskap stadiger gedra - Boodskap deur bloed gedra - Reageer vir 'n lang tyd - Reageer oor 'n wye gebied - Veroorsaak 'n langtermyn reaksie |
| Waar kom die hipotalamus voor ? | Aan die onderkant van die brein |
| Watter hormone produseer die hipotalamus ? | - Vasopressien - Oksitosien |
| Watter funksie het die oksitosien hormoon ? | Stimuleer die sametrekkings van die uteruswand om met die geboorte tydens geboorteproses te help = KRAAM |
| Ander naam vir die pituitere klier ? | - Hipofise - "Meesterklier" |
| Hipofise bestaan uit twee lobbe naamlik : | - Anterior lob - Posterior lob |
| Hormone wat deur die anterior lob van die hipofise geproduseer word naamlik : | - groeihormoon (STH) - tirioed stimulerende hormoon (TSH) - adrenokortrofiese hormoon (AKTH) - follikelstimulerende hormoon (FSH) - interstitiele sel stimulerende hormoon (ISSH) & luteinserings hormoon (LH) - prolaktien |
| Vir wat is die groeihormoon belangrik? | Vir die groei en ontwikkeling van die skelet en spiere |
| Wat is gigantisme ? | As te veel groei hormoon in die kinderjare afgeskei word groei die spiere en bene baie vinniger as normaal |
| Wat is dwergagtigheid ? | As te min groeihormoon in die kinderjare afgeskei word dan groei die bene en spiere baie stadig en die kind ontwikkel in 'n baie klein volwassene. |
| Wat is akromegalie ? | Oorafskeiding van die groeihormoon tydens volwassenheid veroorsaak dat die bene in die hande en voete en gesig vergroot. |
| Wat is die doel van tiroied stimulerende hormoon ? | Stimuleer die tiroiedklier om die hormoon tiroksien af te skei |
| Watter hormoon kontroleer die afskeiding van die hormone van die bynier korteks van die byniere | Adrenokortikotrofiese hormoon (AKTH) |
| Wat is die funksie van Follikel stimulerende hormoon ? | Vrou : kontroleer hierdie hormoon die produksie van eierselle Mans : kontroleer die ontwikkeling van eierselle |
| Wat is die funksie van LH in vrouens : | - kontroleer die vrystelling van 'n eiersel tydens ovulasie - verander die Graafse follikel in 'n Corpus luteum na ovulasie - stimuleer die Graafse follikel om estrogeen te vorm |
| Wat is die funksie van ISSH in mans : | Stimuleer die testis om testosteroon te produseer |
| Wat is die funksie van Prolaktien : | Stimuleer die melkproduksie van die moeder -> laktasie |
| Wat is 'n ander naam vir die Tiroied klier ? | Skildklier |
| Watter funksies het tiroksien ? | - Reguleer die metaboliese tempo - Affekteer die groei en ontwikkeling van hart en senuweestelsel |
| Waarna verwys die term hipotiroiedisme ? | Dit is die onderafskeiding van tiroksien. - lae metaboliese tempo - stadige skelet ontwikkeling (KINDERS) - vel dik,droog en tong vergroot en steek by die mond uit = kretinisme |
| Oorafskeiding van tiroksien staan bekend as : | Hipertiroiedisme |
| Hoofsimptome van oorafskeiding : | - 'n Verhoogde metaboliese tempo - die ontwikkeling van eksoftalmiese goiter wat lei tot uitpeuel oe |
| Wat is die byniere ? | Dit is 'n paar klein kliertjies bo op elke nier . Bestaan uit : - Bynierkorteks - Bynier medulla |
| Watter hormone skei die bynier af ? | Bynierkorteks : Aldosteroon Bynier medulla : Adrenalien |
| Wat is die twee hooffunksies van aldosteroon ? | - reguleer die hoeveelheid sout in die bloed - dit werk met die ADH om die waterbalans konstant te hou |
| Hoe funksioneer adrenalien ? | - verhoog tempo en diepte van asemhaling -> meer suurstof vinnig verkry word - lewer meer glikogeen na glukose omskakel - verhoog die tempo van hartklop en bloeddruk sodat die bloed vinnig na die skeletspiere en brein vervoer kan word |
| Hoe funksioneer adrenalien ? (2) | - veroorsaak dat bloedvate in spiere, hart en brein verwyd -> meer bloed na hierdie dele kan vloei - bloedvate van spysverteringstelsel vernou -> minder bloed na die dele kan vloei - verhoog metaboliese tempo(selle in die brein , hart en skeletspiere |
| Wat is die Eilandjies van Langerhans ? | is klein groepies gespesialiseerde selle wat in die pankreas gevind word . |
| Watter twee tipes selle kry mens in die Eilandjies van Langerhans ? | - alfa (glukagon)-> suikervlakke kontroleer - beta (insulien) |
| Ovaria : | is twee amandelvormige organe in die vroulike voortplantingstelsel wat eierselle produseer Vrygestel -> Graafse follikels |
| Die twee basiese funksie van estrogeen : | - verantwoordelik vir die ontwikkeling van dogters in seksueel volwasse individue - beinvloed die menstruele siklus |
| Wat is 'n menstruele periode ? | Tydens menstruasie breek die voering van die uteruswand af, vergesel met bloeding. - vind ongeveer elke 28 dae plaas |
| Testis : | 'n Paar ovaalvormige testis le in 'n sakagtige skrotum buite die abdominale holte |
| Wat is negatiewe Terugvoer : | Die endokliere werk in die teenoorgestelde rigting as die vlak van hormone ... - hormone te hoog ~ verminder die endokriene kliere die produksie van hormone - hormoon vlakke te laag is , verhoog die endokriene kliere die produksie van hormone |