Help
Options
Didn't know it?
click below
click below
Knew it?
click below
click below
Don't Know
Remaining cards (0)
Know
retry
shuffle
restart
0:00
Embed Code - If you would like this activity on your web page, copy the script below and paste it into your web page.
Normal Size Small Size show me how
Normal Size Small Size show me how
inleiding recht
termen inleiding recht
| Term | Definition |
|---|---|
| recht het geheel van overheidsregels dat in de samenleving geldt | |
| staatsrecht het rechtsgebied waarin de organisatie van de overheid wordt beschreven. en hoe onze overheid in elkaar zit | |
| bestuursrecht het rechtsgebied waarin regels worden gegeven voor de taak van de overheid om te zorgen voor een goede gang van zaken in onze samenleving | |
| strafrecht het rechtsgebied waarin op bepaalde verboden handelingen straf wordt gesteld. | |
| burgerlijk recht het rechtsgebied dat de juridische relaties tussen burgers en tussen burgers en bedrijven regelt. | |
| Internationaal recht Het rechtsgebied dat regels geeft voor de verhoudingen tussen staten onderling. | |
| Privaatrecht Omvat het rechtsgebied burgerlijk recht, dat de verhouding tussen burgers onderling en tussen burgers en bedrijven beschrijft. | |
| Publiekrecht Omvat de rechtsgebieden die de juridische verhouding beschrijven tussen de overheid enerzijds en de burgers en bedrijven anderzijds. | |
| jurisprudentie Verzameling van rechterlijke uitspraken. | |
| grondwet De wet waarin de basisregels van onze democratische rechtsstaat zijn vastgelegd. | |
| Organieke wet Wet die in opdracht van de Grondwet is gemaakt. | |
| Gelijkheidsbeginsel Art. 1 Gw, waarin staat dat de overheid allen die zich in ons land bevinden in gelijke gevallen gelijk moet behandelen en dat discriminatie verboden is. | |
| materieel recht bevat de inhoud van het recht. verbied of voorschrijft gedragingen. | |
| formeel recht geeft regels voor de procedure. | |
| objectief recht het geheel van rechtsregels die er in Nederland gelden. deze moeten opgevolgd worden | |
| subjectief recht rechtsregels die VAN toepassing kunnen zijn. | |
| Aanvullend recht rechtsregels waar je van mag afwijken | |
| dwingends recht rechtsregels waar niet van afgeweken kan worden. (18 jaar zijn om te kunnen trouwens) | |
| wetten in formele zin wetten die zijn gemaakt door de regering en staten-generaal. deze herken je doordat het woordje "wet" erin staat | |
| verdragen internationale rechtsregels/ afspraken | |
| verbintenis Rechtsrelatie tussen twee personen, waarbij de ene partij verplicht is om een prestatie te leveren, terwijl de andere partij hier recht op heeft. | |
| ontstaan van verbintenissen ontstaan door: | |
| -een rechtshandeling (een overeenkomst) | |
| -de wet (schade vergoeding) | |
| totstandkoming van een overeenkomst art. 6:213 BW meerzijdige rechtshandeling. aanbod en aanvaarding op basis van art. 6:217 BW. er moet een rechtshandeling worden verricht. | |
| rechtshandeling een handeling die je verricht met de bedoeling om een rechtsgevolg (juridische gevolgen) te laten ontstaan. | |
| eenzijdige rechtshandeling aanbod of een aanvaarding | |
| meerzijdige rechtshandeling aanbod en aanvaarding (hiermee komt een overeenkomst tot stand) | |
| nietig rechtshandeling is vanaf het begin niet geldig | |
| vernietigbaar een rechtshandeling die wel is ontstaan maar achteraf ongeldig kunnen worden gemaakt. | |
| gronden voor nietigheid -wilsontbreken/wilsdefect art. 3:33 BW | |
| -rechtshandeling is in strijd met de wet, openbare orde of goede zeden art. 3:40 lid 1 BW | |
| -rechtshandeling is niet verricht in de voorgeschreven norm | |
| gronden voor vernietigbaarheid -handelingsonbekwaam art. 3:32 BW | |
| -wilsgebreken art. 3:34 (deze is anders dan 3:33) en 6:228 | |
| -geestelijke stoornis Art. 3:34 BW | |
| wilsontbreken /wilsdefect het ontbreken van een wil in een verklaring om een handeling uit te voeren. | |
| strijd met de wet, openbare orde of goede zeden. de inhoud van de overeenkomst is de prestatie die partijen moeten leveren. wanneer de inhoud van de overeenkomst in strijd is met de wet, de openbare orde of de goede zeden, dan is de overeenkomst nietig | |
| nietigheid door niet voorgeschreven vorm art. 3:37 BW. volgens de wet kan je je wil verklaren via een schriftelijke overeenkomst en zelfs mondeling tenzij er anders is bepaald. | |
| Handelingsonbekwaam hieronder vallen minderjarigen en onder curatele gestelden. | |
| onder curatele gestelden een meerderjarige die door gebruik van middelen of zijn lichamelijke of geestelijke toestand in gevaar brengen kunnen door de kantonrechter onder curatele worden gesteld | |
| wilsgebreken bij wilsgebreken verklaar je wel datgene wat je op dat moment wilt verklaren, maar jou wil is op een gebrekkige wijze, dat wil zeggen op een onjuiste wijze, tot stand gekomen. onder andere door middel van bedreiging, bedrog, misbruik van omst | |
| Misbruik van omstandigheden wilsgebrek waarbij de wil wordt gevormd onder invloed van bijzondere omstandigheden die de wederpartij kende en waarvan zij misbruik maakt. | |
| dwaling Een overeenkomst waarbij de koper of de verkoper een vergissing maakt | |
| hoe ontstaan verbintenissen -overeenkomst | |
| -uit de wet | |
| verbintenis uit de wet hier onder vallen: | |
| -onrechtmatige daad | |
| -rechtmatige daad | |
| -alimentatie verplichting | |
| onrechtmatige daad Onrechtmatig handelen of nalaten waardoor iemand een ander schade toebrengt | |
| Rechtmatige daad hieronder vallen: | |
| -onverschuldigde betaling | |
| -ongerechtvaardigde verrijking | |
| -zaakwaarnemen | |
| Wat is een staat? een staat is een organisatie die een macht uitoefent over een bepaalde bevolking binnen een bepaald grondgebied. | |
| wat is er nodig om een staat te hebben? hiervoor heb je nodig: | |
| een grondgebied + bevolking + organisatie met de hoogste macht | |
| democratische rechtstaat -scheiding van de machten | |
| -legaliteitsbeginsel | |
| -eerbiediging van grondrechten | |
| -onafhankelijke en onpartijdige rechters. | |
| scheiding van de machten -wetgevende macht (regering en staten-generaal) | |
| -uitvoerende macht (overheid, gemeente en provincie) | |
| -rechtsprekende macht (rechters) | |
| ook bekend als trias politica | |
| legaliteitsbeginsel het legaliteitsbeginsel betekent dat er geen bevoegdheid mag bestaan zonder wettelijke basis. | |
| actief kiesrecht het recht om te stemmen | |
| passief kiesrecht het recht om je verkiesbaar te stellen | |
| eerbiediging van grondrechten fundamentelen mensenrechten moeten worden geëerbiedigd, zoals het recht op leven, vrijheid, lichamelijke integriteit en vrijheid van meningsuiting. | |
| klassieke grondrechten (vrijheidsrechten) dit zijn grondrechten die de overheid moet respecteren. denk aan je afkomst, geloof, seksuele geaardheid etc. | |
| sociale grondrechten Grondrechten waarbij de overheid een zorgplicht heeft op het gebied van onderwijs, bestaanszekerheid, huisvesting en volksgezondheid. | |
| Wet in materiële zin Algemeen verbindend overheidsvoorschrift. | |
| Semi dwingend recht Rechtsregels waarvan alleen ten gunste van de andere partij mag worden afgeweken | |
| verticale werking (staatsrecht) overheid tegenover overheid. | |
| horizontale werking staat tegenover staat | |
| souvereiniteit hoogste macht in een staat | |
| hoe komt de EU aan zijn macht? alle 27 eu-landen hebben een stukje van hun macht aan de Europese Unie overgedragen om eenheid te creëren. | |
| Bronnen van het staatsrecht grondwet | |
| organieke wetten | |
| statuut van het koninkrijk der Nederlanden | |
| verticale werking (grondwet) Burgers tegenover de staat. | |
| horizontale werking (grondwet) Burgers tegenover elkaar. | |
| rechten van ons parlement -recht van initiatief (1e en 2e kamer) | |
| -vragenrecht (1e en 2e kamer) | |
| -enquete recht (1e en 2e kamer) | |
| -budgetrecht (1e en 2e kamer) | |
| -recht op amendement (2e kamer) | |
| -recht van interpellatie (1e en 2e kamer) | |
| -vetorecht (1e kamer) | |
| -recht van novelle (1e kamer) | |
| bestuursrecht valt onder: publiekrecht | |
| onder bestuursrecht valt: -vreemdelingen recht | |
| -sociale zekerheid | |
| Algemeen bestuursrecht Regels die op alle terreinen van het bestuursrecht van toepassing zijn. | |
| Bijzonder bestuursrecht regels die alleen van toepassing zijn op een bijzonder deel van het overheidsoptreden | |
| 6 B's en 1 A -bestuursorgaan | |
| -besluit | |
| -beschikking | |
| -belanghebbende | |
| -bezwaar | |
| -beroep | |
| -algemene beginselen van behoorlijk bestuur | |
| verbod op detournement de pouvoir een overheidsorgaan mag bestuursbevoegdheden slechts gebruiken waar deze bestemd zijn. art. 3:3 AWB | |
| Algemene beginselen van behoorlijk bestuur Geschreven en ongeschreven regels die de overheid dwingen om zich bij het gebruik van haar bevoegdheden tegenover een burger behoorlijk te gedragen | |
| -verbod van détournement de pouvoir | |
| -verbod van willekeur | |
| -zorgvuldigheidsbeginsel | |
| -motiveringsbeginsel | |
| -vertrouwensbeginsel | |
| -gelijkheidsbeginsel | |
| Verbod van willekeur Beginsel dat het bestuursorgaan verplicht om de rechtstreeks bij het besluit betrokken belangen af te wegen (tenzij de wet hiervoor geen ruimte laat) en in alle redelijkheid en naar evenredigheid te besluiten. art. 3:4 AWB | |
| Zorgvuldigheidsbeginsel De overheid moet een besluit zorgvuldig voorbereiden en nemen: correcte behandeling van de burger, zorgvuldig onderzoek naar de feiten en belangen, procedure goed volgen en deugdelijke besluitvorming. art. 3:2 AWB | |
| Motiveringsbeginsel De overheid moet haar besluiten goed motiveren: de feiten moeten kloppen en de motivering moet logisch en begrijpelijk zijn (art. 3:46 Awb). | |
| Vertrouwensbeginsel Algemeen beginsel van behoorlijk bestuur dat voorschrijft dat een burger erop moet kunnen vertrouwen, dat een bepaalde toezegging van een bestuursorgaan ook nagekomen wordt of een wettelijke bepaling wordt nageleefd. | |
| Gelijkheidsbeginsel Het uitgangspunt dat alle burgers in gelijke gevallen gelijk behandeld moeten worden. Dit beginsel is verwerkt in het gelijkheidsrecht. | |
| bestuurlijke (administratieve) sancties er zijn 2 soorten bestuurlijke sancties | |
| -herstel sancties | |
| -bestraffende sancties | |
| herstel sancties dit is om de overtreding ongedaan te maken. | |
| hieronder vallen: last onder bestuursdwang en last onder dwangsom. art 5:2 lid 1 sub b Awb | |
| Last onder bestuursdwang Opdracht aan de overtreder om de overtreding te herstellen en te dulden dat het bestuursorgaan dit doet als hij niet aan de opdracht voldoet. (de kosten die het overheidsorgaan maakt zijn dan ook voor de overtreder) art. 5:21 Awb | |
| last onder dwangsom Verplicht tot betaling van geldsom indien last niet (tijdig) wordt uitgevoerd. art. 5:31d Awb | |
| Bestraffende sanctie een bestuurlijke boete. verdere informatie zie art. 5:40 Awb | |
| Strafrecht bestaat uit alle wettelijke regels die aangeven welk gedrag strafbaar is | |
| doel van het strafrecht -voorkomen dat mensen het hef in eigen handen nemen en gevaarlijke of onwenselijke situaties ontstaan. (voorkomen van eigenrichting - juridische term) | |
| -preventie, iemand denkt wel 2 keer na voordat ze een misdaad plegen ivm straffen. | |
| -resocialiseren, na een celstraf terug laten komen in de maatschappij. | |
| -vergelding, gevoel van wraak nemen en er gehoor aan geven. | |
| Materieel strafrecht Het recht, dat bepaalt welke gedragingen strafbaar zijn, wie daarvoor strafbaar is en welke straf daarop gesteld kan worden. dit vind je in het wetboek van strafrecht. (inhoud) | |
| Formele strafrecht Bevat de regels over de wijze waarop een onderzoek naar eventuele misdrijven gevoerd moeten worden, hoe de procedure voor de bevoegde rechtbank verloopt en op welke wijze de uitgesproken straffen dienen uitgevoerd. oftewel, strafprocesr | |
| Bronnen strafrecht -de wet | |
| -de verdragen | |
| -jurisprudentie | |
| -gewoonte | |
| algemeen strafrecht wetten uit het wetboek van strafrecht en wetboek van strafvordering | |
| bijzonder strafrecht -wet milieubeheer | |
| -douanewet | |
| strafbaar feit -gaat het om menselijke gedragingen? | |
| -valt de gedragingen binnen een delictsomschrijving? | |
| -is de gedraging wederrechtelijk | |
| -is de grading aan schuld te wijten? | |
| menselijke gedragingen gedraging moet worden verricht door een mens. (een lichamelijke handeling) | |
| gedraging valt onder delicsomschrijving gedragingen moeten worden voldaan volgens een delictsomschrijving uit de wet. | |
| wederrechtelijke gedraging gedraging moet in strijd zijn met het recht | |
| gedraging is aan schuld te wijten verdachte kan worden verwijt. verdachte had anders kunnen handelen maar deed het niet. | |
| opzet Willens en wetens handelen | |
| schuld een strafbaar feit gepleegd waarbij er geen vorm van opzet was. | |
| deelnemingsvormen -uitlokken | |
| -doen plegen | |
| -medeplegen | |
| -medeplichtigheid | |
| uitlokken een ander aanzetten tot het plegen van een strafbaar feit | |
| Doen plegen vorm van deelneming gelijk aan uitlokking maar waarbij de pleger van het feit zelf niet strafbaar is. (denk aan geestelijk gehandicapten) | |
| Medeplegen twee of meer personen begaan een strafbaar feit en er heeft een bewuste en nauwe samenwerking tussen hen plaats gevonden | |
| medeplichtigheid hulp verlenen bij de voorbereiding of uitvoering van een misdrijf | |
| noodweer verdediging met noodzakelijk geweld omdat je in gevaar bent | |
| Noodweerexces Als je door een aanval volledig in de war raakt en je als reactie hierop de wet overtreedt, kun je je hierop beroepen. | |
| Ontoerekenbaarheid iemand die een strafbaar feit begaat terwijl diegene een psychische stoornis, psychogeriatrische aandoening of verstandelijke handicap heeft kan niet worden toegerekend en dus niet strafbaar is. | |
| straffen hoofdstraffen | |
| -vrijheidsstraffen | |
| -taakstraf | |
| -vermogensstraf | |
| bijkomende straffen | |
| -ontzetting van bepaalde rechten | |
| -verbeurdverklaring | |
| -openbaarmaking van rechtelijke uitspraak | |
| vrijheidsstraffen gevangenisstraf of hechtenis | |
| taakstraf een door de rechter opgelegde straf waarbij de veroordeelde een vastgesteld aantal uur moet werken | |
| vermogensstraf een geldboete van minimaal 3 euro en maximaal 900.000 euro. (e.g. 1e tot 6e categorie) | |
| ontzetting van bepaalde rechten vanwege het strafbaar feit een bepaald beroep niet meer mag uitvoeren en dus zijn rechten verliest om dat beroep uit te voeren. | |
| Verbeurdverklaring dader laakt goederen kwijt na het begaan van een strafbaar feit. deze worden in beslag genomen | |
| openbaarmaking van de rechterlijke uitspraak | |
| fasen van het strafprocesrecht | opsporing -> aangifte of ontdekking op heterdaad vervolging -> voorlopige hechtenis terechtzitting -> rechtszaak met straf |
| rol verenigde naties (VN) | -handhaven van de internationale vrede -internationale samenwerking tot stand brengen voor het oplossen van internationale vraagstukken op economisch, sociaal, cultureel en humanitair terrein. -beschermen van mensenrechten |
| rol Europese Unie (EU) | |
| verdrag | afspraken tussen staten onderling |
| bilateraal verdrag | verdrag tussen 2 landen |
| Multilateraal verdrag | verdrag tussen meer dan 2 landen |
| rol Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) | |
| Non-gouvernementele organisatie (ngo) | Organisatie die onafhankelijk van de overheid en het bedrijfsleven werkt aan een betere wereld. Bijvoorbeeld WNF, Amnesty International en het Rode Kruis. |
Created by:
ashe_ares
Popular Law sets