click below
click below
Normal Size Small Size show me how
LCC 4, 5, 6
Infancy
Question | Answer |
---|---|
Höfuðkúpa nýs barns | Beinin eru mjúk og kúpan er í 7 hlutum. Það er bæði kostur í fæðingunni og fyrir vöxt heilans. |
Heilaþroski: Experience-expendant | Það sem heilinn býst við að upplifa. Hann býr sig undir að læra tungumál og sjá því það er hluti af tegundinni. Reynslu-Búinn |
Heilaþroski: Exuberant synaptogenesis | Ákveðin heilasvæði stækka mjög mikið, mun meira en þarf. Heilinn er að búa sig undir það að læra eitthvað nýtt. |
Heilaþroski: Synaptic pruning | Use it or lose it. Eftir að heilinn hefur stækkað mjög mikið hendir hann út þeim frumum og taugasímum sem verða ekki notuð. Ef þú býrð í rauðu ljósi sérðu allt rautt, þarft þá ekki að hafa frumur sem skynja gult. |
Heilaþroski: Experience-dependant | Það sem er ekki bundið í tegundina. Reynslu-Háður. Ef ákveðin reynsla kæmi ekki þá myndi sá hæfileiki ekki þroskast. |
William James | Lýsti huga lítilla barna sem buzzing fusion, eins og að horfa í brotið gler, ekkert samhengi. |
Sjón ungabarna | Mjög nærsýn. Vilja helst horfa á contrasta, sjá best í 25 cm fjarlægð. Milli 2-3 mánaða geta þau samhægt augun og 7-8 mánaða er sjónin fullþroskuð. |
Litaskynjun ungbarna | Nýfædd börn greina ekki á milli tveggja lita sem eru janf bjartir. Við 2 mánaða fer það að nálgast það sem fullorðnir sjá. |
Heyrn ungbarna | Þau greina raddir frá bakgrunnshljóðum við fæðingu og hafa sérstakan áhuga á tungumáli og babytalk. Heyrnin er samt ekki fullkomnuð fyrr en við 10 mánaða. |
Mikilvægi Reflexa | Eru mikilvægir til að meta þroska heilans, vanti einhvert bendir það til heilaskaða og líka ef reflexi er lengur en hann á að vera |
Babinski reflex | Þegar il barns er strokin glennast tærnar og kreppast svo saman. Hverfur eftir 8-12 mánuði. Bendir til eðlilegs taugaþroska. |
Crawling reflex | Þegar barn er lagt á magann og þrýst á iljarnar hreyfast fætur og hendur í takt. Hverfur eftir 3-4 mánuði og kemur aftur þegar barnið fer að skríða. |
Grasping reflex | Ósjálfrátt viðbragð til að grípa um hlut sé honum þrýst í lófa barns. Hverfur eftir 3-4 mánuði, kemur aftur voluntary. Bendir til eðlilegs taugaþroska. |
Moro reflex | Ef barninu er sleppt eða það heyrir hávaða baðar það út höndum líkt og það sé að grípa eitthvað. Hverfur eftir 6-7 mánuði. Bendir til eðlilegs taugaþroska. |
Rooting reflex | Þegar munnur eða kinn barnsins er snert snýr það höfðinu og opnar munninn. Hverfur mill 3-6 mánaða. Er hluti nusing |
Stepping reflex | Þegar barninu er haldið uppréttu koma fram hreyfingar líkt og í göngu. Hverfur á fyrstu 2 mánuðunum. Er hugsanlega aðeins spark-hreyfing eða hluti göngu seinna meir |
Sucking reflex | Þegar eitthvað er sett í munn barnsins sýgur það. Disappears and is replaced by voluntary sucking. Fundamental component of nursing. |
Piaget - Undirstig 1 | 0-1½ mánaða. Exercising reflex schemas. Barnið gerir lítið nema að æafa viðbrögð sem er því eðlislægt. Ekki sjálfráð (leit, sog, grip) |
Piaget - Undirstig 2 | 1½-4 mánaða. Primary circular reactions. Börn fara að endurtaka hegðun sem veitir þeim ánægju, t.d. að sjúga þumalinn |
Piaget - Undirstig 3 | 4-8 mánaða. Secondary circular reactions. Þær hreyfingar sem hafa áhrif á umhverfið og áhugaverðar breytingar. |
Piaget - Undirstig 4 | 8-12 mánaða. Samhæfing tveggja hringhreyfinga. Earliest form of poblem solving. Þau halda á og leita að hlutum. |
Piaget - Undirstig 5 | 12-18 mánaða. Þriðju hringhreyfingar. Fara að undirbúa það sem þau gera. Athuga hverjar afleiðinar gjörða þeirra verða. |
Piaget - Undirstig 6 | 18-24 mánaða. Upphaf táknskilnings. Hugmyndir og orð stnada fyrir hluti úr humvherfinu. Barnið getur nú leyst þrautir með þvi að tvinna saman tákn. Þykjustuleikur |
Skynhreyfistig | 0-2 ára. Börn öðlast myndgeymd og hlutfesti og fram kemur hugsunarþroski (upphaf hugsunar). |
Hringsvörun | það sem barnið gerir og veitir þeim ánægju (hljóð í hringlu sem er hrist) er endurtekið aftur og aftur |
Myndgeymd - Hlutfest | Skilja að hlutir eru úr efni, eru þeir sömu þó þeir skipti um stað, eru til þó þeir hverfi úr augnsýn. |
Ófullgerð myndgeymd-hlutfesti | A-not-B. Þegar barnið sér að hluturinn er færður frá stað A á B. Það horfir á B en tekur samt upp klútinn á A. Hugsanlega vanþroski í hreyfikerfinu. |
Baillargeon | Óvæntir atburðir, violation-of-expectations method. (Myndin af gulrótinni) |
Preference for novel objects - Preference for familiar objects | Novel: Velja þann hlut sem er nýr (ef það er bjart), hafa minni áhuga á því sem þau hafa séð áður. Familiar: Velja frekar hlutinn sem þau þekkja ef það er myrkur eða þau sjá hann illa. |
Hvenær koma fram tilfinningaviðbrögð? | Gleði - 3 mánaða. Reiði - 4 mánaða. Depurð - 6 mánaða. |
Kenningin um hægfara sundurgreiningu (Theory of gradual differentiation) | Barn fæðist með tvær grunntilfinningar, jákvæða og neikvæða, sem þróast síðan yfir í hinar að lokum. |
Fínhreyfingar | Fyrst: Teygja sig, grípa í. Loka of fljótt eða opna ekki lófann. Síðan: Beiting handa og fingra (3-4 mán.) Hreyfingarnar eru viljastýrðar og verða fínari eftir því sem barn eldist. |
Skrið og gangur | Skrið: Byrjar 5-6 mánaða. Gangur: um 1 árs fara þau að standa ein og ganga í kjölfarið. |
Kenningin um mismunandi geðshræringar (Differential emotions theory) | Líffræðilegt sjónarmið. Börn hafa sömu tilfinningar og fullorðnir við fæðingu en skynji þær á annan hátt. |
Einstaklingsbundin aðlögun (Ontogenetic adaptations) | Eiginleiki ungbarna sem hefur valist úr í þróuninni. Barnið tjáir mismunandi tilfinningar og þær hafa áhrif á uppalanda. |
Fyrsta samhygli (Primary intersubjectivity). | Vygotsky. Samskipti barns og uppalanda eru í brennidepli. Sá fullorðni nær sambandi við barnið, athyglin er á því sama hjá báðum. |
Sameiginleg athygli (secondary intersubjectivity) | Þegar að barnið horfir þangað sem uppalandi bendir eða horfir. |
Kenning Freud um geðtengsl | Ef barninu er fullnægt er það ánægt. Það tengist því þeirri manneskju sem gefur því að borða, drekka og hugsar um líkamlegar þarfir þess. Það veldur barninu ánægju og allt gengur það út á að finna ánægju |
Bowlby | Þegar eitthvað er í umhverfinu sem hræðir (börn/apaunga) þá hlaupa þau til uppalanda. Þörf lífverunnar fyrir öryggi og þörfin fyrir að skoða umhverfi sitt. |
Harlow | Mjúka apamamman og víra apamamman. Það er ekki nóg að gefa bara næringu. Mjúkur öruggur staður er samt ekki nóg, félagsleg samskipti eru nauðsynlegt skilyrði heilbrigðrar þróunar tilfinningalífs. |
Mary Ainsworth | Framandi aðstæður, strange situation tilraunin |
Vær, róleg, örugg tengsl | Barn bregst vel við fullorðinni manneskju ef foreldri er nálægt, verður óvært þegar móðir fer og huggast ekki af ókunnugum, róast þegar móðir kemur aftur |
Óvær, óróleg forðunartengsl | Barninu sama hvar móðir situr, grætur stundum þegar móðir fer, huggast jafn auðveldlega af ókunnugum og af móður. |
Óvær, óróleg mótþróatengsl | Barnið heldur sig nálægt móðurinni, virkar kvíðið jafnvel þó móðir sé nærri. Barnið verður mjög órólegt þegar móðir fer og huggast ekki þegar hún kemur til baka. Leitar eftir sambandi við hana en hafnar því svo |
Ástæður óværra tengsla | Fæðingarþunglyndi, slæmar fjölskylduaðstæður, lágt SES, stór systkinahópur. |
Sameiginlegur skilningur (intersubjectivity) | Frum (primary): Samskipti auglits til auglits (face-to-face). Annar (secondary): Sameiginleg athygli og samskipti beinast að hlutum, barnið horfir þangað sem móðir bendir. |
Aðgát | Hefst 6-9 mánaða. Nýjir hlutir kalla fram aðgát. Er dæmi um hugarþroska. |