Help
Options
Didn't know it?
click below
click below
Knew it?
click below
click below
Don't Know
Remaining cards (0)
Know
retry
shuffle
restart
0:00
Embed Code - If you would like this activity on your web page, copy the script below and paste it into your web page.
Normal Size Small Size show me how
Normal Size Small Size show me how
filozofowie i okresy
| Question | Answer |
|---|---|
| okres przedklasyczny (przedsokratyczny) | jończycy pierwsze szkoły |
| okres klasyczny - przedstawiciele | Sokrates Platon + Arystoteles cynicy cyrenaicy megarejczycy (Euklides) |
| okres hellenistyczny (okres szkół) - kierunki | Stoicyzm Epikureizm Sceptycyzm Eklektyzm i synkretyzm Neopitagoreizm |
| stoicy | Zenon z Kition Chryzyp Panaitios z Rodos Poseidonios Seneka |
| epikurejczycy | Epikur Lukrecjusz |
| sceptycy | Pirron Tymon z Fliuntu |
| eklektycy i synkretyści | Cyceron Filon z Aleksandrii Plotyn |
| Neopitagoreizm - czym był | gnoza (żydowska, chrz., pogańska) teocentryzm zamiast antropo/kosmocentryzmu szukanie ogniw między człowiekiem, materią a Bogiem |
| okres patrystyczny (filozofii chrześcijańskiej) | Justyn Atenagoras Laktancjusz Klemens z Aleksandrii Orygenes Grzegorz z Nysy św. Augustyn |
| na kim zakończyła się patrystyka zachodnia, a na kim wschodnia? | patrystyka zachodnia - na Boecjuszu wschodnia - na Janie z Damaszku |
| kto sformułował naturalistyczną interpretację chrześcijaństwa? | Tertulian i Arnobiusz |
| św. Augustyn - poglądy (dużo tego) | Bóg - stwarza z nicości, jest niezależny człowiek to głównie dusza wola ponad intelektem duszę znamy lepiej niż ciało sfera idealna = obiekty w umyśle Boga iluminacja -> wiedza o ideach Bożych łaska przed naturą piękno dominuje na brzydotą |
| Cechy filozofii średniowiecznej | - encyklopedyzm po wędrówkach ludów - wpływy neoplatonizmu - spory - tworzenie się uniwersytetów w XII w. - filozofia uprawiana w szkole - ‘fides quaerens intellectus’ |
| u kogo w filozofii średniowiecznej były widoczne wpływy neoplatonizmu | Jan Szkot Eriugena augustynizm św. Anzelm z Canterbury |
| główne spory w filozofii średniowiecznej | dialektycy i antydialektycy wiara i wiedza spór o uniwersalia |
| cechy filozofii uprawianej w danej szkole w średniowieczu | - wspólnota terminów i problemów - ustalone formy wykładu i dyskusji - rola autorytetu (Filozof, czyli Arystoteles i Komentator, czyli Awerroes) |
| ‘fides quaerens intellectus’ | ‘wiara poszukująca zrozumienia’ formuła św. Anzelma z Canterbury (zaczerpnięta z myśli św. Augustyna) postulująca wyjaśnianie prawd wiary chrześcijańskiej przez refleksję filozoficzną - jeden z podstawowych punktów programu średniowiecznej scholastyki. |
| ważne wpływy na filozofię średniowieczną | - platońsko-neoplatońskie - Arystotelesa, - arabskie: Avicenna, Averroes z Kordowy - żydowskie: Mojżesz Majmonides |
| przedstawiciele ‘wysokiej scholastyki’ | - św. Tomasz z Akwinu - bł. Jan Duns Szkot - św. Bonawentura - Henryk z Gandawy - Hugon i Ryszard ze Świętego Wiktora - Roger Bacon |
| Roger Bacon | problematyka przyrodnicza heterodoksja = awerroizm |
| okres krytyczny filozofii średniowiecznej (W. Ockham) | - nominalizm (konceptualizm) - nastawienie antyspekulatywne, anty-Arystoteles i anty-Platon - krytyka mistrzów - odejście od racjonalistycznego maksymalizmu - przyg. rewolucji w przyrodoznawstwie - rozważania logiczno-semiotyczne - wzmożenie mistyki |
| Okresy filozofii nowożytnej | - okres Odrodzenia: XV-XVI w. - okres wielkich systemów (XVII w) - okres Oświecenia - okres wielkich systemów idealistycznych (do około 1830 r.) - dalsza cześć XIX w. to scjentyzm i pozytywizm |
| Filozofia Odrodzenia | - platonizm i neoplatonizm w Włoszech - sceptycyzm (Michel de Montaigne) - nowa teoria wiedzy (F. Bacon, Galileusz) - przeobrażenia w scholastyce (F. Suarez) |
| Oryginalne systemy epoki Odrodzenia | - Kartezjusz - Spinoza - Leibniz - Malebranche - Gassendi - Hobbes - Pascal |
| Cechy kartezjanizmu | - dominacja problematyki metateor. nad teor. - racjonalizm i intuicja intelektualna - metoda transcendentalna - sceptycyzm metodyczny - dualizm ‘dusza – ciało’ - mechanistyczna teoria przyrody - wolna wola u Boga i człowieka - wiedza wrodzona |
| Filozofia oświecenia | - empiryzm brytyjski: Locke, Berkeley, Hume - racjonalizm encyklopedystów: Voltaire - sensualizm: Condillac, D’Alambert, Reid - scholastyka protestancka: Wolff - Kant |
| Cechy kantyzmu | - przeciwstawienie ‘fenomen - noumen’ = agnostycyzm + fenomenalizm - teoria apriorycznych form zmysłowości i apriorycznych kategorii - subiektywizm - dwa ‘pnie’ ludzkiego poznania: zmysłowość i rozum - formalizm - prymat rozumu prakt. nad teor. |
| Systemy idealistyczne | - Fichte - Schelling - Hegel W Polsce: Hoene-Wroński, Trentowski, Cieszkowski. |
| Czym jest heglizm? | Heglizm to postać neoplatonizmu oraz idealizm: obiektywny, racjonalistyczny, ewolucyjny i dialektyczny. |
| Nowa dziedzina filozofii na przełomie XVIII i XIX w. | Filozofia kultury i filozofia dziejów: Schopenhauer, Herbart, Maine de Biran. |
| Epoka poheglowska | - lewica heglowska: Marks i Engels, a także Feuerbach - nurt sokratejski: Kierkegaard - pozytywizm: A. Comte, J.St. Mill, H. Spencer, R. Avenarius, E. Mach - kantyzm i neokantyzm - brentanizm (F. Brentano) |
| Epoka poheglowska w USA | R.W. Emerson, J. Royce i ruch transcendentalistyczny |
| Filozofia pod koniec XIX i na początku XX w. | - maksymalizm - minimalizm - racjonalizm - irracjonalizm - kosmocentryzm, teocentryzm i antropocentryzm - odejście neokantyzmu - brentanizm - odmiany pozytywizmu i pragmatyzmu - bergsonizm - fenomenologia - neoscholastyka - marksizm |
| Filozofia XX w. | - neokantyzm - neopozytywizm - fenomenologia - egzystencjalizm - hermeneutyka - filozofia analityczna - strukturalizm - filozofia dialogu |
| Filozofia XXI w. 1. | - dominacja akademickiej anglosaskiej filozofii analitycznej - zjawiska konwergencyjne: wpływ Internetu - próby zbliżenia filozofii do nauk empirycznych: kognitywistyka - rozwój filozofii religii - specjalizacja w filozofii: dużo dyscyplin |
| Filozofia XXI w. 2. | - spadek wpływu filozofii na kulturę - dominacja mediów - duża ilość bardzo dobrych publikacji historycznych i systematycznych - rozprzestrzenianie się tzw. zachodniej filozofii na inne obszary kulturowe |
| Filozofia w Polsce - do połowy XVIII w. | - XIII w. - Witelo Ślązak - 1364 - Akademia Krakowska zał. przez K. Wielkiego, potem UJ - XVI w. - „Logika” Marcina Śmigleckiego (jezuita, zyskała uznanie w Europie), Akademia Wileńska zał. przez S. Batorego, Akademia Zamojska |
| Filozofia w Polsce - od połowy XVIII w. | - Oświecenie: reforma szkół pijarskich - ks. S. Konarski; panowanie scjentyzmu i prepozytywizmu J. Śniadecki, S. Staszic, H. Kołłątaj KEN atakowała scholastykę i filozofię w ogóle, dominowały wpływy franc. i niem. Oświecenia, Kanta, szkoły szkockiej |
| Kiedy rozwijała się polska filozofia mesjanistyczna? | Między Powstaniem Listopadowym a Styczniowym Jej przedstawicielami byli J.M. Hoene-Wroński i A. Cieszkowski |
| Jaka filozofia dominowała w Polsce po Powstaniu Styczniowym? | pozytywizm, empiriokrytycyzm, kierunki kantowskie, heglizm, wpływy neotomizmu, ujawniły się pierwsze wpływy marksizmu |
| Początek filozofii w Polsce współczesnej | - Objęcie Katedry Filozofii w Uniwersytecie Lwowskim przez K. Twardowskiego - Rozpoczęcie wydawania „Przeglądu Filozoficznego” - Szkoła Lwowsko- Warszawska |
| Filozofia indyjska - kriyavadin | Uznają istnienie obiektywnego prawa moralnego, zasadę karmy tego rodzaju systemy są systemami związanymi z trzema religiami indyjskimi: hinduizmem, dżinizmem i buddyzmem. |
| Filozofia indyjska - akriyavadin | nie uznają powszechnego prawa moralnego i zasady karmy: materializm, agnostycyzm i fatalizm. |
| Filozofia chińska | Taoizm i konfucjanizm Wpływ wywierał buddyzm Hinduizm to medytacja i spekulacja |
Created by:
milson
Popular Miscellaneous sets