click below
click below
Normal Size Small Size show me how
Metodologia
Srelau Psych 1/2 R. 4.3.2 Dobór osób 223-228
Term | Definition |
---|---|
Pojęcie populacji | W miarę jednorodny ze względu na wartości określonych zmiennych zbiór osób. |
Wskaźniki - próba a populacja | statystyki z próby (łacińskie) vs parametry w populacji (greckie) |
Jak psychologowie tworzą próby? | Przez dobór losowy (random sampling), dobór celowy (purposive sampling, nonprobability sampling) lub utworzenie grupy na podstawie zgłoszeń ochotników (volunteers). |
Kiedy próba jest reprezentatywna? | Kiedy rozkład badanej cechy nieistotnie różni się od rozkładu w populacji. |
Random Sampling | Sprzyja reprezentatywności. Umożliwia wykorzystanie rachunku prawdopodobieństwa do wnioskowania o populacji. |
Co to jest mechanizm losowy? | To metoda pozwalająca zdecydować czy dany element ma być umieszczony w próbie, np. tabele liczb losowych. |
Co to jest operat losowania? | Spis wszystkich elementów populacji, np. lista uczniów w szkole, lista szkół w kraju. |
Co to jest jednostka losowania? | jedna osoba lub jedna jednostka zbioru (losujemy uczniów ze wszystkich szkół lub jedną szkołę jako całość) |
Jakie są podstawowe schematy losowania? | Losowanie nieograniczone indywidualne, losowanie warstwowe, losowanie grupowe, losowanie wielostopniowe. |
Simple random sampling. Kiedy? Jak? | Losowanie nieograniczone indywidualne. Gdy populacja nieliczna i homogeniczna. Mechanizm losowy i wio. |
Systematic sampling. Kiedy? Jak? | Losowanie systematyczne indywidualne. Gdy populacja nieliczna i homogeniczna. Co k-ty element. |
Stratified sampling. Kiedy? Jak? | Losowanie warstwowe.Gdy popul bardzo zróżnicowana pod względem zmiennej Y. Tworzymy warstwy homogeniczne wewnętrznie i różne między sobą, pobieramy proporcjonalne próby (jeśli mężczyzn jest w popul 80%, bierzemy 80% z warstwy „męż”) |
Cluster sampling. Kiedy? Jak? | Losowanie grupowe. Gdy popul liczna i nie mamy operatu losowania. Tworzymy grupy zróżnicowane wew i podobne do siebie. Np. losowanie szkół z listy szkół przy pomocy tablic losowych. |
Multi-stage sampling. Jak? | Losowanie wielostopniowe. Dzielimy popul na warstwy (szkoły pdst miasto vs wieś), z warstw losujemy grupy (po dwie szkoły miasto i wieś), z grupy i warstwy pewną liczbę elementów (po 10 uczniów z każdej szk. miasto i wieś. |
Podział schematów losowania wg Grenia | Niezależne vs zależne, ind vs zespołowe, jednostopniowe vs wielostopniowe. |
Losowanie zależne | Czyli bezzwrotne: losujemy, odnotowujemy, wyrzucamy. Stosujemy do populacji skończonych. |
Losowanie niezależne | Czyli zwrotne: losujemy, odnotowujemy, zwracamy do puli. Stosujemy do populacji nieskończonych. |
Losowanie indywidualne. Kiedy? | Jeśli populacja składa się z pojedynczych, niepogrupowanych elementów. |
Losowanie zespołowe. Kiedy? | Jeśli populacja składa się z grup (nauczyciele pracujący w jednej szkole) |
Losowanie jednostopniowe | Losujemy element bezpośrednio z populacji. |
Losowanie wielostopniowe | Losujemy element z wcześniej wylosowanej części (warstwy, grupy) populacji. |
Losowanie nieograniczone | Losowanie bezpośrednio z całej populacji. |
Losowanie ograniczone | Losowanie z części na które na które została wcześniej podzielona populacja. |
Kiedy dobór jest losowy? | Kiedy każdy element populacji ma taką samą szansę na pojawienie się w próbie. |
Czy dobór losowy gwarantuje reprezentatywność próby? | Nie |
Reprezentatywność próby sprzyja…. | …trafności rezultatów badawczych. |
Dobór celowy. Podaj przykład | Np. analizując efekty leku x w grupie osób z epilepsją lekooporną - dobieramy celowo określone osoby do badania. |
Dobór celowy. Odmiany | Próba kwotowa. Próba z ochotników. |
Quota sampling. Co to? Kiedy? | Próba kwotowa. Struktura wartości ważnych z punktu widzenia badań zmiennych w próbie jest taka sama jak struktura badań w populacji. Badania opinii publicznej, standaryzacja i normalizacja testów psychologicznych. |
Czy próba kwotowa jest reprezentantywna? | Tak, pod względem kontrolowanych zmiennych i o ile mieliśmy rzetelne dane o rozkładzie cech w populacji i rzetelnie odzwierciedliliśmy proporcje w naszej próbie. |
Wady próby kwotowej. | Nie można ustalić na ile podobna jest do populacji pod względem innych zmiennych niż te, które zostały uwzględnione w konstrukcji. „Dobieramy” ludzi łatwo dostępnych i niejako z „sąsiedztwa”. |
Volunteer subjects. Co to NIE jest? | Próba złożona z ochotników. Nie jest losową, nie jest dobraną celowo, nawet jeśli rozkład cech jak w populacji nie jest reprezentatywna, bo ludzie sami się zgłosili. |
Volunteer subjects. Wady | Próba jest tendencyjna, stronnicza, a trafność zewnętrzna rezultatów wątpliwa. |
Portret psychologiczny ochotnika | Rosenthal i Rosow. Wyż wyksz, wyż klas społ-ekon, wyż intel, wyż poziom aprob społ, wyż zsocjalizowanie. Istotnie wyż tend do oszukiwania stymul, tend do zach niekonwen, kobiety, niż autorytaryzm, niż konformizm. |