click below
click below
Normal Size Small Size show me how
Mechanizmy obronne
Strelau Psychologia tom 1/2 rdz. 8
Term | Definition |
---|---|
Wyparcie | Motywowane zapomnienie. Nagłe i niekontrolowane usunięcie ze świadomości zagrażającego (bolesnego lub budz. lęk)impulsu, myśli, wyobrażenia lub wspomnienia. Wraz z zaprzeczeniem jest warunkiem wstępnym każdego z pozostałych mechanizmów obronnych. |
Zaprzeczenie | Blokowanie dostępu do świadomości zdarzeniom zewnętrznym, związanym z zagrażającym impulsem symbolicznie lub skojarzone z nim w czasie (konflikt pomiędzy impulsami id a frustrującą je rzeczywistością) |
Projekcja | Przypisanie (wciśnięcie) własnego nieakceptowanego impulsu, pragnienia, myśli innej osobie. Impuls ten zostaje "wyalienowany" względem ego, przestaje być częścią Ja. |
Przemieszczenie | Przekierowanie impulsu, zwykle agresywnego, na obiekt mniej zagrażający. |
Zwrócenie się przeciwko sobie | Przekierowanie impulsu na siebie, zamiast na właściwy obiekt. Przejawia się poczuciem winy i depresją. |
Reakcja przeciwna | Reakcja upozorowana. Przekształcenie nieakceptowanego (agresywnego) impulsu w jego przeciwieństwo. Zachowanie przeciwne wyrażane jest przesadnie. |
Sublimacja | Wyrażanie impulsu (agresywnego bądź seksualnego) w formie akceptowanej społecznie, wartościowej. |
Introjekcja | Przejmowanie przekonań i/lub zachowań osoby cenionej. |
Identyfikacja z agresorem | Rodzaj introjekcji. Przejęcie cech i/lub atrybutów obiektu, którego się obawiamy, by zmienić się z odczuwającego strach w tego, który go budzi. |
Izolacja | Utrata kontaktu z uczuciem skojarzonym z danym traumatycznym zdarzeniem, przy zachowanej świadomości szczegółów poznawczych - emocje pozostają poza świadomością. Odwrotność wyparcia, w którym w świadomości pozostają emocje, lecz nie zdarzenie. |
Anulowanie | Odczynianie. usuwanie nieakceptowanych myśli, wyobrażeń, czynów poprzez rytualne, magiczne gesty, formuły i tym podobne. Rytuał jest odczuwany jako przymusowy i nie poddaje się ocenie intelektualnej. |
Regresja | Powrót, zwykle pod wpływem stresu, do zachowań z wcześniejszej fazy rozwojowej, które wtedy były sposobem radzenia sobie z lękiem. |