click below
click below
Normal Size Small Size show me how
R.8 Intro. Freud
Strelau Psychologia tom 1/2 rdz. 8
Term | Definition |
---|---|
Psychologia osobowości | to dysc. psych. zmierzająca do uchwycenia tego co sprawia, że różne procesy, dyspozycje i funkcje psy tworzą w człowieku specyficzną całość, a ich aktywność ma charakter spójny i zintegrowany. PO aspiruje do bycia najbardziej integrującą dys. psych |
persona łac. | maska, personality - osobowość - indywidualność człowieka, ujawniająca się zwłaszcza w kontaktach społecznych |
osobowość a temperament | Temperament - różnice indywidualne wynikające z biologii. Osobowość - różnice indywidualne oraz własności charakt. dot. odniesienia czł. do wartości, siebie, innych ludzi, zadań życiowych. |
Osobowość def. Larsen i Buss | Zespół wzajemnie powiązanych i względnie trwałych cech i mechanizmów psychologicznych wew. jednostki, które wpływają na jej interakcje i przystosowanie do środowiska fiz, społ, intrapsychicznego. |
Psychologia Osobowości - dwa podejścia | (I) dedukcyjne (top-down, W. James), (II) indukcyjne (buttom-up, H. Murray) |
Koncepcja ... Henry Murray'a | Koncepcja potrzeb. Potrzeba jako napięcie w mózgu -> tendencja do zachowania mającego na celu redukcję napięcia. Opisał system potrzeb, badał motywację wynikającą z potrzeb. Przystosowanie to równowaga i dopasowanie potrzeby - naciski środowiska. |
Główne orientacje w psychologii osobowości | Odmienne, ale uzupełniające się: t. nurtu psychodynamicznego, t. cech, t. humanistyczne, t. społeczno-poznawcze, t. socjobiologiczne, t. narracyjne |
Teorie psychodynamiczne | Freud "Każde działanie ma swoje wytłumaczenie". Psychoanaliza powstała jako metoda terapii nie t.os. |
Metapsychologia Freuda | Zbiór założeń teoretycznych ujmujących dynamikę funkcjonowania proc. psychicznych z kilku punktów widzenia. Założenia służą sprecyzowaniu sposobów w jaki operują procesy nieświadome. 5 modeli psychiki Rapaport i Gill uporządkowali, 6-ty Hartmanna |
6 modeli psychiki | 1. dynamiczny 2. ekonomiczny 3. topograficzny 4. rozwojowy/genetyczny 5. strukturalny 6. adaptacyjny |
Determinizm psychiczny | Freud: wszystko co robimy, czujemy, myślimy, o czym śnimy jest motywowane przez wewnętrzne siły, których nie jesteśmy świadomi. |
Charakterystyki instynktu (4 elem) | Freud: - presja: na psychikę domaga się zaspokojenia - źródło: jest wew, proc. fiz-chem - cel: przyjemność i/lub rozładowanie, osiągnięty bezp lub pośr (substytut) - obiekt: zew, zmienny, osoba, przedmiot, wyobrażenie |
Model d | Dynamiczny: o roli popędów libidinalnego i agresywnego |
Model d - szczegółowo | Siłami mot zach są pop. libidinalny i agresywny. Inne motywy są pochodne. Pop L fiz, seks ale i poszuk. przyjem, zmysł, miłość, elem poz rel z innymi, elem mot. działań. P agres: instynkt śmierci, agres skier na inne os. PL i PA są w konflikcie |
Model e | Ekonomiczny: o sposobie funkcjonowania (przemieszczania się energii). Istotą dynamiki os są przemieszczenia i przekształcanie się motywów. |
Model e - szczegółowo | Pop dąży do rozład. Sposób i obiekt - zmienne. Zmiany ekspres mot są możliwe bo mot zasilany energią. Czynności psych: myśl, fant naład energ + jest impuls do rozład napięcia. Przemieszczenie kateksji reduk nap i przyw równowagę. Model jest hydrauliczny |
Kateksja | Naładowanie czynności psychicznej energią psychiczną. Obiekt obsadzony kateksją katektowany). |
Model t | Topograficzny: o procesach świadomych, przedświadomych i nieświadomych. |
Model t - szczegółowo | Aktyw psych: (I) świadoma (to co dośw bezpośr) (II) przedświadoma (fakty, zdarzenia, spostrzeżenia, które są w nieświad) (III) nieświadoma (treści nieakcept i zagraż, wyparte, ochraniane przez proc. cenzrujące, determinujące nasze zach) |
Antykateksja | Procesy cenzurujące wycofują energię psych (kat) z niebezp impul płynących z nieświad i powstrzym je przez angykat, tj. własną energię, stanow barierę utrzym skutki wyparcia.Pacjenci Freuda mieli przełamywać p.cenzurujące. |
Model r | Rozwojowy / genetyczny o stadiach rozwoju |
Model r - szczegółowo | Stadia psychoseksual - kształtow się osobow, strefy erogenne ważne dla osobow -> pierwsze pod. z którymi osoba musi sobie poradzić, strefy kontrol przez rodz -> frustracje i lęki -> konflikty i sposoby ich rozwiązania |
Stadia rozwoju | (I)przedgenitalne: oralne, analne, falliczne (II)okres latencji, (III) genitalne |
Stadium 1: sfera, prototypowa aktywność | Oralne (0-1 rok), usta, ssanie, gryzienie, inkorporacja |
Stadium 2: sfera, prototypowa aktywność | Analne (2-3 l), zwieracz odbytu, wydalanie, trening czystości |
Stadium 3: sfera, prototypowa aktywność | Falliczne (4-6 l), narządy płciowe, aktyw. autoerotyczna |
Stadium 1: konflikty i cele | K: pragnienia libidinalne i sadystyczne, orient pas i aktyw C: relacja ufnej zależności |
Stadium 2: konflikty i cele | K: kontrola vs brak kontroli C: niezależność |
Stadium 3: konflikty i cele | K: lęk kastracji (k. Edypa) vs zazdrość o penisa (k. Elektry) C: identyfikacja seksualna, powstanie superego |
Stadium 1: osobowość, cechy charakteru | O: oralno-inkorporująca C: bier, zal, łatwow, hoj O: agresywna, oralno-sad C: zachł, niecier, ciekw, ambicja, zawiść |
Stadium 2: osobowość, cechy charakteru | O: analno-retencyjna C: oszczęd, sys, nieust, upór, O: ekspulsywna (wydalająca) C: produkt, twórczość, poryw, destruk |
Stadium 3: osobowość, cechy charakteru | O: falliczna C: zaint bez zakłopot, inicjat bez pocz. winy O: Falliczno-narcystyczna C: zuchwałość, agresywność |
Model s | Strukturalny o strukturach psychicznych: id, ego, superego (gł. struktury osobowości) |
Id (6 cech) | pierwot, primit cz. strukt psych; biol cz. osob; nie rozwija się, nie zmienia; siedlisko pop: seks i agres; skupia się na ich zaspok (gratyf); kieruje się zas przyjemności; nie rozróżnia obiektu od fantazji |
Ego (3 cechy) | rozwija się z Id pod wpływ ograniczeń/wymag kultury; mediator miezy id, wymag. zew a superego; ma doprowadzić do gratifikacji, która uwzględnia rzeczywistość za pom. logicznych proc. wtórn. (myśl, pamięć, spotrzeg) |
Ego w koncepcji Roya B. | Roy Baumeister. Wykonawcza funkcja ego. Jego model samoregulacji mówi o zasobach energii (ograniczonych) wydatkowanych na czynności wolincjonarne. |
Superego (4 cechy) | rozwija się z Ego w socjalizacji, sumienie + ego idealne to dwa systemy superego; przejawianie się w zach wartości moralnych; uwewnętrznienie wartości społ przez identyfikację (internalizację lub introjekcję) |
Internalizacja | Uwewnętrznienie przez proc. różnicowania i integracji -> procesy samokontroli |
Introjekcja | Uwewnętrznienie przez przyjęcie bez własnego opracowania. |
Model a | Adaptacyjny o adaptacyjnych funkcjach ego (Hartmann) |
Typy konfliktów i rodzaje lęku | rzeczywistość <-> ego, lęk obiektywny, strach, antycypacja, id <-> ego, lęk neurotyczny, bezprzedmiotowy, panika, fobia; id <-> superego, lęk moralny, poczucie wstydu i winy |
Mechanizmy obronne (12) | wyparcie, zaprzeczenie, projekcja, przemieszczenie, zwrócenie się przeciwko sobie, reakcja przeciwna, sublimacja, introjekcja, ident. z agresorem, izolacja, anulowanie, regresja |
Rozłam wśród zwolenników Freuda bo.. | - przecenianie roli p. seksualnych a niedocenianie cz. społ-kulturowych - nieświadomość ograniczona do treści wypartych ze świadomości |
Jak analitycy pracują z pacjentem? | Co człowiek robi i jakie ma do tego powody? Analityk interpretuje, umożliwiając pacjentowi wgląd w nieświadome motywy. Analityk poszukuje spójności i stabilności zach niezależnie od aktualnego kontekstu sytuacyjnego. |
Podejście i......czne | Podejście idiograficzne: Obserwacje są ekstrapolowane z przypadków klinicznych na właściwości wszystkich ludzi. |
Podejście n......czne | Podejście nomotetyczne: najpierw formułuje się prawa ogólne, następnie dokonuje się interpolacji: stosuje do przewidywania zachowań jednostki. |
Psychoanaliza jest i czy n? | Aspiruje do n, ale do praw ogólnych dochodzi oddolnie, od analizy przypadków. |
Słynni pacjenci Freuda | Berty "Przypadek Anny O", Emma (metoda wolnych skojarzeń) |