Help
Options
Didn't know it?
click below
click below
Knew it?
click below
click below
Don't Know
Remaining cards (0)
Know
retry
shuffle
restart
0:00
Embed Code - If you would like this activity on your web page, copy the script below and paste it into your web page.
Normal Size Small Size show me how
Normal Size Small Size show me how
SBMS cursus
| Term | Definition |
|---|---|
| SIRS criteria (systemic inflammatory response syndrome) | 2 of meer: Temperatuur >38 of <36 Hartfrequentie >90 Ademhalingsfrequentie >20 of pCO2 <4.2 Leukocyten >12 of <4 |
| qSOFA-score | 2 of meer: Systolisch <100 Ademhalingsfrequentie >22 EMV <15 |
| Neusbril FIO2 | 24-45% |
| Venturimask FIO2 | 24-60% |
| Non-rebreather FIO2 | tot 85% |
| Verhoogde CVD bij | Falen rechter ventrikel Gestoorde vulling rechter atrium/ventrikel (Cor pulmonale, pulmonale hypertensie, pericarditis constrictiva, longembolie) Overvulling Tricuspidalisinsufficiëntie Vena cava superior obstructie |
| Indicatie botnaald | IV toegang noodzakelijk maar mislukt na 2x of 90 seconden 1 van: EMV <8, Respiratoir falen (saturatie <80 of AH <10 of >40), HD instabiel (systolisch <90) |
| Type 1 respiratoir falen | hypoxemie zonder hypercapnie |
| Type 2 respiratoir falen | hypoxemie met hypercapnie |
| A-a gradiënt formule | 20 - pO2 - 1.25 x pCO2 |
| A-a gradiënt referentiewaarde jongeren in kPa | <1.33 |
| A-a gradiënt referentiewaarde ouderen in kPa | <2.7 |
| E van EMV | 4 spontaan, 3 op aanspreken, 2 op pijn, 1 niet |
| M van EMV | 6 opdracht, 5 lokaliseren, 4 terugtrekken/normaal buigen, 3 buigen, 2 strekken, 1 niet |
| V van EMV | 5 georienteerd, 4 verward/zinnen, 3 inadequaat/woorden, 2 kreunen, 1 niet |
| Tekenen van shock | Hypotensie (compensatie: tachycardie, zweten, tachypneu) Hypoperfusie (koude klamme acra, suf/verward, lage UP) Lactaatacidose |
| Levensbedreigende oorzaken POB | ACS, aortadissectie, longembolie, spanningspneumothorax |
| Behandeling ACS op SEH | - Monitoring en ECG - Zuurstof, streef 94-98% - Aspirine 300 mg per os of 500 mg i.v. - Clopidogrel 600 mg po of ticagrelor 180 mg po - Nitroglycerine sublinguaal of i.v. (systolisch >110) - Heparine sc - Opiaten, anti-emetica, bètablokker |
| Probleem hypovolemische shock | Tekort aan effectief circulerend volume |
| Oorzaken hypovolemische shock | - Bloedverlies: GI-bloeding, aortaruptuur (altijd uitsluiten bij acute buikpijn en shock!), trauma, wonden, retroperitoneale bloeding, EUG - Uittreding van vocht: braken, diarree, pancreatitis, brandwonden, DKA/HHS - Addisonse crisis |
| Klinische tekenen hypovolemische shock | Normale CVD, koude acra, klam, zoek bloedingsfocus |
| Probleem obstructieve shock | Blokkade van de circulatie |
| Oorzaken obstructieve shock | Tamponade Spanningspneumothorax Longembolie Abdominaal compartiment syndroom Dynamische hyperinflatie Compressie v. cava |
| Klinische tekenen obstructieve shock | verhoogde CVD, verder specifiek bij oorzaken |
| Probleem cardiogene shock | Pompfalen |
| Oorzaken cardiogene shock | - Verminderde contractiliteit: ACS, -carditis, cardiomyopathie, intoxicatie - Ritmestoornis: bradycardie, tachycardie - Kleplijden: aorta, mitralis |
| Klinische tekenen cardiogene shock | Crepiteren/rhonchi door longoedeem bij linksfalen, verhoogde CVD bij rechts falen, souffle, ritmestoornis op ECG, koorts bij carditis, stigmata bij endocarditis |
| Probleem distributieve shock | Verlaagde systeemweerstand door vasodilatatie |
| Oorzaken distributieve shock | Sepsis Anafylaxie Bijnier crisis Neurogene shock Leverfalen Intoxicatie |
| Klinische tekenen distributieve shock | Stridor/heesheid/slijmvlies zwelling/huidafwijkingen bij anafylaxie Bradycardie + hypotensie bij neurogeen Koorts/hypothermie/infectiefocus bij sepsis |
| Levensbedreigende ritmestoornissen | Bradycardie Ventriculaire tachycardie Supraventriculaire tachycardie met hemodynamische instabiliteit |
| Onafhankelijke voorspellers cardiale oorzaak bij palpitaties | Man, cardiale voorgeschiedenis, gevoel van onregelmatige hartslag, duur >5 min Geen aanwezig -> kans bijna 0 Vier aanwezig -> kans 70% |
| Tekenen hemodynamische instabiliteit bij palpitaties | Shock, syncope, myocardischemie, hartfalen |
| Cholinerg toxidroom | Middelen: pesticiden (organofosfaten), zenuwgas, neostigmine, nicotine, paddenstoelen "Natte patiënt, DDUMBEL" Diarree Diaforese (koud zweten) Urineren Miosis Bradycardie, bronchospasme, bronchorroe Emesis Lacrimatie, salivatie |
| Anticholinerg toxidroom | Medicatie: antihistaminica, TCA's, anti-parkinson, anti-epileptica, anti-psychotica, anti-emetica, atropine, planten "Warm en droog" Droge huid Hyperthermie Urineretentie Mydriasis Tachycardie Delier, hallucinaties |
| Sympathicomimetisch toxidroom | Medicatie: cocaïne, amfetamine, cafeïne, bronchodilatatoren, SSRI en MAO-remmer "AAN, fight of flight" Diaforese Mydriasis Tachycardie Hypertensie Insulten |
| Sedatief toxidroom | Medicatie: heroïne, methadon, benzo's, opiaten, GHB, alcohol, anti-epileptica, barbituraten "Slaap en chill" Miosis (bij opiaten, heroïne, methadon) Bradycardie Hypotensie Hypoventilatie Coma |
| 4 H's (reversibele oorzaken hartstilstand) | hypoxie, hypovolemie, hypokaliemie, hypothermie |
| 4 T's (reversibele oorzaken hartstilstand) | tamponade, tensionpneumothorax, trombo-embolie, toxinen |
| Levensbedreigende aandoeningen A | bedreigde ademweg, CWK-letsel |
| Levensbedreigende aandoeningen B | bronchusobstructie, longoedeem, spanningspneumothorax + ventilatie en oxygenatie |
| Levensbedreigende aandoeningen C | shock |
| Levensbedreigende aandoeningen D | "CHIMI" CVA, hypoglykemie, meningitis, insult/status epilepticus, (opiaat)intoxicatie |
| Levensbedreigende aandoeningen E | Kritische huidafwijking, hyperthermie/hypothermie |
| AMPLE | allergy, medication, past, last meal, event |
| Stridor (inspiratoir): waar luchtwegobstructie? | bovenste luchtweg |
| Piepen (expiratoir): waar luchtwegobstructie? | onderste luchtweg |
| Risicofactoren moeizame kapbeademing | Obese, Beard, Elderly, Sleep apnoe/secretions, Geen tanden, abnormale nekanatomie, beperkte kaakprotusie, thyromentale afstand <6 cm |
| Risicofactoren bemoeilijkte intubatie | "LEMON" Look externally, Evalueer 332 regel, Mallampati klasse 3 of 4, Obstructie (tumor, abces, corpus alienum), Nekmobiliteit beperkt |
| Normaalwaarde PO2 in kPa | 9.5-14 |
| Normaalwaarde pCO2 in kPa | 4.5-6 (gem 5.3) |
| Normaalwaarde bicarbonaat in mmHg | 21-25 (gem 23) |
| Formule anion-gap (hoeveelheid ongemeten negatieve deeltjes) | Na - HCO3 - Cl |
| Normaalwaarde anion-gap in mmol/L | 8-12 |
| Onderliggende oorzaken acute decomp. cordis | "CHAMP" Coronair syndroom, Hypertensief spoedgeval, Aritmie, Mechanisch (klep-/wandruptuur, corcontusie, klepinfectie, dissectie), Pulmonale embolie |
| Pijlers behandeling acuut hartfalen | 1. Cardiac output verbeteren (nitraten, dobutamine) 2. Hartritme optimaliseren 3. Wateroverschot verminderen (furosemide 40 mg bolus) Verder NRM 15L |
| Oorzaak type 1 respiratoir falen | ventilatie-perfusie mismatch of shunt verhoogde Aa-gradiënt |
| Oorzaak type 2 respiratoir falen | hypoventilatie |
| Behandeling longoedeem | Indien systole >100 mmHg: Furosemide 80 mg i.v. + nitraten sublinguaal + CPAP |
| Kleine pols | Klein verschil tussen diatolische en systolische RR Oorzaken: vroege shock, low output failure, aortastenose, sterke vasoconstrictie |
| Grote pols | Groot verschil tussen diastolische en systolische RR Oorzaken: emotie, inspanning, zwangerschap, koorts, hyperthyreoïdie, aorta-insufficiëntie |
| Pulsus paradoxus | Daling van de systemische systolische bloeddruk >10 mmHg tijdens de inspiratie. Bij tamponade en astma. |
| Teken van Kussmaul | Afwezigheid van fysiologische daling CVD tijdens inspiratie - Pericarditis - Cardiomyopathie - Infarct rechter ventrikel - Longembolie (massaal) |
| 3e harttoon | mitralisinsufficiëntie, aorta-insufficiëntie, hartfalen |
| 4e harttoon | aortastenose, hypertrofische cardiomyopathie |
| Behandeling hypoglykemie | Glucose i.v. 100 ml 10% of 20 ml 50% (of 1 mg glucagon i.m.) Controle <10 minuten en evt herhalen |
| Oorzaken bedreigde ademweg | 1. Verlies bewustzijn en slikreflex 2. Obstructie: trauma, oedeem, corpus alienum, infectie/zwelling, oedeem/spasmen bij anafylaxie, tumor, sputum, aspiratie |
| Ambu beademingsballon | self-inflating (geen luchttoevoer nodig voor ventilatie), maar slecht voelbaar wat patiënt zelf ademt + bufferballon nodig voor hoge FiO2 |
| Waters beademingsballon | goed voelbaar wat patiënt zelf ademt, maar niet self-inflating en hoge flow is nodig. Ventiel moet ingesteld worden en minder controle over toegediend teugvolume. |
| Verhoogde Aa-gradiënt oorzaken | - Diffusiestoornis - Rechts-links shunt - Toename ventilatie-perfusie mismatch |
| Behandeling astma exacerbatie | - Zuurstof: 15L via NRB masker - Vernevelingen ipratropium + salbutamol, 1 ampul 0,5/2,5 mg (elke 5 min) - Prednisolon 40-60 mg i.v. |
| Behandeling COPD exacerbatie | - Zuurstof: neusbril, streef 88-92% - Vernevelingen salbutamol + ipratropium (elke 5 min) - Prednisolon 40 mg per os of i.v. - Overweeg antibiotica - Beademing: NiPPV of invasief |
| Behandeling bradycardie | Atropine 0.5 mg i.v. |
| Verwekkers CAP | Onbekend 53% Streptococcus pneumoniae 26% Legionella 6% H. influenzae 3% Mycoplasma pneumoniae 3% |
| Verwekkers HAP | vaker gramnegatieve staven, resistentie Streptococcus pneumoniae H. influenzae Pseudomonas Klebsiella pneumoniae Legionella E. coli |
| Aspiratiepneumonie verwekkers | Pseudomonas Enterobacter |
| ECG infarct Voorwand | LAD Elevatie: V1-V6 Depressie: II, III, aVF |
| ECG infarct Onderwand | RCA Elevatie: II, III, aVF Depressie: I, aVL, V1-V4 |
| ECG infarct Lateraal | Cx Elevatie: I, aVL, V5, V6 Depressie: II, III, aVF |
| ECG infarct Infero-postero-lateraal | RCA Elevatie: II, III, aVF, aVL, V5, V6, Hoge R in V1, V2 Depressie: V1-V3 |
| Compensatiemechanismen van het lichaam bij respiratoir falen | - Tachypneu: toename alveolaire zuurstofspanning - Tachycardie: toename cardiac output = meer zuurstofafgifte weefsels - Polycythemie (indien chronische hypoxemie): toename zuurstoftransportcapaciteit |
| ECG longembolie | Sinustachycardie, rechtsbelasting (rechteras, RBTB, rechteratriumdilatatie), diepe S in I, Q en negatieve T in III (S1Q3T3 patroon), T-topinversie anterior |
| ECG hyperkaliëmie | - Spitse, hoge, symmetrische T-toppen - Verbreed QRS-complex - PR-verlenging |
| ECG harttamponade | Sinustachycardie Microvoltages Alternatie van de QRS-complexen (diep-ondiep-diep-ondiep), veelal in een 2:1-ratio. PR-segmentdepressie |
| ECG pericarditis | Diffuse komvormige ST-elevaties, PR-depressies, in latere fase negatieve T’s |
| Behandeling hyperkaliëmie | calciumgluconaat 10 ml i.v. in 3-5 minuten, 10 EH insuline in 50 ml glucose 50%. Overweeg dialyse. |
| Behandeling hypokaliëmie | KCL iv 20-40 mmol in 500 cc NaCl |
| Behandeling hypomagnesiemie | magnesiumsulfaat |
| Behandeling hypercalciëmie | infuus, calcitonine, bisfosfonaat |
| Behandeling hypocalciëmie | calciumgluconaat iv |
| ECG STEMI | - ST-elevatie van 1 mm (of 2 mm in voorwandsafleidingen) in minimaal 2 aangrenzende afleidingen + reciproke ST-depressie - Denk bij nieuw LBTB aan infarct |
| Kenmerken aortadissectie | Acute, migrerende scherpe/scheurende pijn rug/thorax/buik, neurologische uitval, voorgeschiedenis hypertensie/bindweefsel/drugs RR verschil, souffle arteriën, diastolische souffle, pulse deficit Breed mediastinum X-thorax, D-dimeer, CT-angio/MRI. |
| Behandeling aortadissectie | - Streef RR systolisch 100-120 mmHg - Streef pols <60/min - Hypotensie: vulling, evt inotropie - Hypertensie: esmolol (snelwerkende bètablokker) en evt nitrorusside iv |
| Wells score puntentelling | - Trombosebeen: 3pt - LE waarschijnlijker dan alternatief: 3pt - HF >100/min: 1,5pt - Immobiel of operatie <4 weken: 1,5pt - DVT of LE in VG: 1,5pt - Hemoptoe: 1pt - Maligniteit (tot 6mnd na laatste behandeling of palliatie): 1pt |
| Wel CT-angio of geen CT-angio bij verdenking LE? | - Geen CT bij: lage Wells-score (≤4) D-dimeer bepalen, indien normaal (< 500 µg/l) - Wel CT bij: hoge klinische verdenking OF lage verdenking maar verhoogde D-dimeer |
| Behandeling longembolie | - Stabiele patiënt: DOAC - Maligniteit/zwanger: LMWH - Instabiele patiënt: trombolyse met alteplase, 10 mg bolus + 90 mg in 2 uur (zelden nodig, tevens risico op bloedingen) |
| Behandeling spanningspneumothorax | Spoedthoracocentese: 2e IC midclaviculair (axillair) over de rib aan aangedane zijde. Vervolgens thoraxdrain. |
| Behandeling pericarditis | - NSAID of aspirine - Colchicine 0.5 mg 2dd - Evt corticosteroïden - Pericardiocentese bij -dreigende- tamponade, diagnostisch bij verdenking maligniteit of pus |
| Compensatiemechanismen bij shock | - Sympathische tachypneu - Baroreceptor reactie - RAAS activatie - Insuline en glucagon afgifte - Afgifte osmotisch actieve stoffen uit lever - Verhoging zuurstof-extractie |
| Behandeling hoge GI-bloeding | RBC’s, PPI i.v., couperen antistolling, octreotide i.v. bij varicesbloeding. Vervolgens gastroscopie. Overweeg AB bij levercirrose met ascites. |
| Behandeling Addisonse crisis | hydrocort 100 mg, daarna 200 mg iv/24 uur |
| Definitie sepsis | Bij infectie + 2 of meer criteria qSOFA-score |
| Definitie septische shock | Sepsis met persisterende hypotensie waardoor vasopressie nodig en blijvend hoog lactaat ondanks volumetherapie |
| Anafylaxie kenmerken | 2 of meer na blootstelling antigeen: - Klachten huid, slijmvliezen (jeuk, urticaria, exantheem) - Bronchusobstructie (stridor, piepen, hypoxemie, zwelling) - Hypotensie, syncope - Persisterende GI-klachten (buikpijn, braken) |
| Behandeling anafylaxie | Stop antigeen Zuurstof Vulling Adrenaline 0.5 mg im (3x in totaal of start continu infuus) Salbutamol vern. Antihistaminicum i.v. (clemastine 2 mg + ranitidine 50 mg) Dexamethason 8 mg i.v. ter voorkoming late reactie Observatie minimaal 4 tot |
| Cardiale oorzaken palpitaties | Cardiaal (bij 43%): o Dysritmie - Normaal ritme maar sneller: sinustachycardie - Onschuldige afwijking: overslag, solitair prematuur complex - Hartritmestoornis o Kleplijden o Cardiomyopathie o Shunt |
| Behandeling opiaatintoxicatie | Naloxon 0,2-0,4 mg i.v. , vervolgens per continue infusie 0,4mg/2uur op basis van kliniek |
| Behandeling verdenking intracraniële hypertensie | - Consult neuroloog - Elevatie hoofd 30 gr - Overweeg mannitol - Vermijd hypercapnie (ivm cerebrale vasodilatatie) - Vermijd overhydratie - Hersenstamfuncties beoordelen |
| Behandeling meningitis | - Zsm antibiotica (na bloedkweken): amoxicilline 6dd 2 gr + ceftriaxon 2 gr - Dexamethason geven voor of samen met eerste dosis antibiotica |
| Verwekker + symptomen meningitis | Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitis, Listeria monocytogenes (>60 jr). Klassieke trias: koorts, nekstijfheid, bewustzijnsverandering (bij 46%) Hoofdpijn (toename schudden hoofd), misselijk, braken, focale uitval, huiduitslag/petechiën |
| Symptomen encefalitis | Vooral koorts, hoofdpijn, braken Verder bewustzijnsdaling, uitval, insulten, gedragsverandering Bij HSV: reuk-/smaakstoornis en -hallucinaties, dysfasie, amnesie |
| Behandeling encefalitis | Aciclovir 3dd 10 mg/kg (alleen bij virale encefalitis met HSV) |
| ECG-veranderingen secundair aan CVA (cardiac mimicry indien geen myocardischemie aanwezig) | - ST-depressie - QT-verlenging - Omkering T-toppen - U-golven |
| Indicatiestelling trombolyse | Acuut iCVA, start <4.5 uur na ontstaan van klachten - Tijdstip: duidelijk, betrouwbaar - Eén of meer uitvalsverschijnselen met NIHSS score ≥3 (ernst van CVA obv kliniek) Indien NIHSS score ≤3, wel indicatie bij: - Afasie - Homonieme hemianopsie |
| Contra-indicaties trombolyse | - Bloeding - Recent event met bloedingsrisico - Systolisch >185, diastolisch >110 - Antistolling o Vitamine K antagonist, INR >1.7 o DOAC + gestoorde stolling of inname <4 uur o Therap. LMWH - Trombo <100 - Glucose <2.7, >22.0 |
| Behandeling iCVA | - Hypertensie Labetalol bolus 0.25-0.5 mg/kg + continu 2-4 mg/min Na normalisatie 5-20 mg/uur - Trombolyse met tPA (alteplase) 0.9 mg/kg (max. 90 mg) i.v. 10% als bolus in 1-2 minuten Overig als infuus in 60 minuten - Trombectomie |
| Behandeling bloedig CVA | - Glucose streef <15 mmol/L - Hypertensie systolisch >150 mmHg o Streef 140 mmHg binnen 1 uur met labetalol of nicardipine - Antistolling couperen o Trombocytentransfusie o Vitamine K 10 mg i.v. o Bij heparine -> protaminesulfaat. |
| Risicostratificatie TIA volgens ABCDD | Age, >60 jaar, 1 punt Blood pressure, >140/90 mmHg, 1 punt Clinical function - Hemiparese, 2 punten - Spraak/taalstoornis, 1 punt Duur - >60 min, 2 punten - 10-59 min, 1 punt Diabetes, antidiabetica, 1 punt 4 <7 dag 5 <3 dag 6-7 <24 uur |
| Mortaliteit eerste episode status epilepticus | = 20% Komt door hypoxemie, hyperthermie, circulatoire collaps en uiteindelijk neuronale schade |
| Kenmerken insult | - Meestal <2 minuten, bijna altijd <5 min - Tonisch-clonische trekkingen: eerst stijf, daarna ritmisch trekken, vaak >20 - Tonus blijft - Tongbeet, incontinentie - Post-ictale verwardheid/uitval - Wijde pupillen - Milde temperatuursverhoging |
| Behandeling insult >5 min/status epilepticus | 1. Lorazepam 4 mg i.v. of midazolam 5 mg i.v. diazepam rectaal 10 mg of midazolam 10 mg i.m./nasaal 2. Valproaat of levetiracetam i.v. 3. >30-60 min: midazolam bolus + continu, max 1 mg/kg/uur 4. Intubatie, IC, barbituraat/propofol, EEG |
| Pathofysiologie en oorzaak reflex gemedieerde syncope | Gestoorde sympathische activatie hart en vaten -> parasympathicus -> vasodilatatie en bradycardie -> voorbijgaande hypotensie, duizeligheid, zwakte, bleek, zweten en syncope. - Typisch reflex (vasovagaal) - Situationeel (hoesten, mictie, defecatie) |
| Soorten syncope | Syncope = voorbijgaand bewustzijnsverlies door algehele cerebrale hypoperfusie door systemische hypotensie - Reflex gemedieerde syncope - Orthostatische hypotensie - Cardiovasculair (10.4%) |
| Oorzaken orthostatische syncope | 1. Volumedepletie (dehydratie, bloeding, diuretica) 2. Autonoom falen (Parkinson, diabetes mellitus) 3. Antihypertensiva |
| Pathofysiologie en oorzaak cardiovasculair gemedieerde syncope | Pathofysiologie: verminderd hartminuutvolume door cardiale oorzaak • Ritmestoornis • Verminderde bloeddoorstroming - Obstructief: klepstenose, cardiomyopathie, myxoom, tamponade, hartfalen - Vasculair: longembolie, ACS, aortadissectie, pulmonal |
| Risicofactoren voor adverse event bij wegraking/syncope | - Cardiovasculaire ziekte of structurele hartaandoening - Hartfalen - Oudere leeftijd - Man - Afwijkend ECG (acute ischemie, ritmestoornis, geleidingsstoornis) - Ht <0.30 |
| Vertigo syndromen | 1. Echte vertigo (35-55%, perifeer of centraal) 2. Near-syncope (40%) 3. Disequilibrium (10%), vaak sensorisch probleem 4. Vaag gevoel van ‘licht in het hoofd’, vaak psych |
| Kenmerken perifere vertigo | - Misselijkheid en braken - Horizontaal of rotatoire nystagmus, vermoeibaar, afnemend bij fixatie - Vaak ernstige vertigo, draaiend - Paroxysmaal, intermitterend - Geen neurologische afwijkingen - Gehoorstoornissen ++ - Plots begin - Toename bij be |
| Kenmerken centrale vertigo | - Misselijkheid en braken, minder - Klassiek verticale nystagmus - Matig ernstige vertigo - Constant - Gestoorde gang, disbalans - Neurologische afwijkingen - Geen gehoorstoornissen - Plots of langzaam begin - Toename bij beweging is variabel |
| Alarmsymptomen bij hoofdpijn | - thunderclap - ergste hoofdpijn ooit - evident veranderde hoofdpijn - immuungecompromitteerd - nieuwe hoofdpijn >50 jaar - veranderd bewustzijn - positieve ‘jolt test’ (verergering bij schudden hoofd) - focale uitval - huiduitslag passend bij men |
| Behandeling SAB | - Nimodipine als neuroprotectie, tensie tot 220/120 mmHg accepteren - Neurochirurgie |
| Ernstige hypertensie + behandeling | >180/110 mmHg zonder acute eindorgaanschade - nifedipine retard 20 mg |
| Hypertensief spoedgeval + behandeling | Hypertensie (vaak >200/120 mmHg) met acute eindorgaanschade - Antihypertensiva afhankelijk van aangedaan orgaan, vaak i.v. met intensieve bewaking Meestal nicardipine of labetalol (niet bij AV blok) |
| Kenmerken hoofdpijn door intracraniële drukverhoging | Pijn erger bij wakker worden, toename op drukverhogende momenten, toename bij liggen, bijkomend dubbelzijdig papiloedeem |
| Migraine, klinische diagnose | STUDIO 54 ezelsbrug: A) Ten minste twee van: Severe, Throbbing, Unilateral, Disabling B) Ten minste één van: Intestinal symptoms, Otofobie/fotofobie C) Beide: 5 attacks, 4 – 72 hour duration |
| Behandelingen endocarditis (acuut, chronisch) | • Natieve klep - Acute, hevige presentatie: fluclox 2 gr i.v. + tobramycine 1 dd 3 mg/kg - Subacute presentatie: benzylpeni 6 dd 2 miljoen E + tobramycine 1 dd 3 mg/kg • Kunstklep - Vancomycine 2dd 15 mg/kg + tobramycine 1 dd 3 mg/kg |
| Beleid (verdenking) transfusiereactie | - Transfusie stoppen bij temperatuurstijging >2 graden. - Zak bloed, infuus en bloed ontvanger opsturen voor herbepaling bloedgroep en kruisproeven. - Bij acute hemolytische transfusie reactie: natriumcarbonaat 1.4%, 500 cc in 1 uur |
| Antidotum opiaten | naloxon |
| Antidotum TCA’s | natriumbicarbonaat |
| Bètablokker antidotum | glucagon, hoge dosis insuline en glucose |
| Calciumantagonist antidotum | calciumgluconaat, glucagon, hoge dosis insuline en glucose |
| Paracetamol antidotum | N-acetylcysteïne |
| Methanol/ethyleenglycol antidotum | ethanol |
| Koolmonoxide antidotum | hyperbare zuurstof |
| Anticholinergica antidotum | fysostigmine |
| Organofosfaten antidotum | atropine/obidoxim |
| Methemoglobinemie antidotum | methyleenblauw i.v. (methylthionine) |
| Cyanide antidotum | hydroxocobalamine (vit B12) |
| IJzer antidotum | desferoxamine |
| Digoxine antidotum | fab fragmenten |
| Benzodiazepinen antidotum | flumazenil ECHTER Bij co-ingestie met TCA of afhankelijkheid van benzo’s kan levensbedreigend insult ontstaan, daarom dit alleen geven bij zonder twijfel geïsoleerde benzo intoxicatie EN ademhalingsdepressie en persisterende hypoxie |
| Probleem en gevolgen hitte-uitputting | water- en/of zoutdepletie -> hyponatriëmie, hypokaliëmie maar later hyperkaliëmie, hypochloremie, hypotensie, tachycardie, respiratoire alkalose door hyperventilatie |
| Behandeling hitte-uitputting | Orale rehydratie, evt intraveneus |
| Probleem hitte-beroerte (heat stroke) | Probleem = warmtestuwing door belemmerde warmteafgifte door het lichaam of toegenomen warmteproductie 1. Klassiek: bij ouderen, zwakkeren 2. Inspanningsgebonden |
| Diagnose hitte-beroerte op basis van | • Hyperthermie, vaak >40.5 graden • Disfunctie CZS: gedragsveranderingen, delier, coma • Blootstelling aan hitte • Exclusie van CZS-infectie, sepsis, maligne neuroleptica syndroom of maligne hyperthermie |
| Gevolgen hitte-beroerte | • Tachycardie • Ischemie op ECG, vaak reversibel • Hyperventilatie • Metabole acidose door lactaat • Complicaties: rhabdomyolyse, nierfunctiestoornis, DIS, ARDS, hersenoedeem, insulten |
| Behandeling hitte-beroerte | • Doel is snelle daling tot <39 graden, staken bij 38.3 • Patiënten besproeien met lauw water + ventilatoren, ijspakken |
| Fysiologie bij hypothermie 1 | - Eerst tachycardie. Bradycardie, QT-verlenging, AF, VF/asystolie <30 gr - Zwakke pulsaties - Rewarming distributieve shock - Eerst tachypneu. Bradypneu en hypoventilatie, apneu <24 gr - Koude diurese - AKI |
| Fysiologie bij hypothermie 2 | - Coma - Pupil dilatatie en fixatie - Afname pupilreflexen, peesreflexen - Toename spiertonus - Hypokaliëmie - Toegenomen stolling - Acidose door ademhalingsdepressie en lactaat - Alkalose door temperatuurdaling |
| Behandeling hypothermie | - Vocht - Opwarming >32: dekens. <1 graad/uur. 30-32: warme luchtdeken, warm infuus. 1-3 graad/uur. <30: actief intern opwarmen met ECLS (7-10 graad/uur) of warme lavage lichaamsholten (pleura, peritoneaal, maag, blaas) (2-3 graad/uur) |
| Aanpassingen reanimatie protocol bij hypothermie | ‘nobody is dead until warm and dead’ <30 gr - Bij VF maximaal 3x defibrillatie - Geen adrenaline en andere medicatie 30-35 gr - Tussenpozen tussen medicatie toedieningen 2x zo lang |
| Meest voorspellende factoren voor acuut hartfalen | 1. pulmonale veneuze stuwing 2. derde harttoon 3. abdominojugulaire reflux 4. verhoogde CVD 5. hartfalen in voorgeschiedenis |
| Voorzichtig met nitraten bij ... | Ondervulling, rechter ventrikel infarct, tamponade ivm risico op hypotensie |
| CURB65-score voor ernst pneumonie | Confusion, Ureum >7, Respiratory rate >30, Blood pressure systolisch <90 of diastolisch <60, leeftijd >65 jaar |
| Meest voorkomende oorzaken POB bij huisarts | musculoskeletaal 43%, cardiaal 20%, anders 16% |
| Meest voorkomende oorzaken POB ambulance | cardiaal 69%, anders 18%, psych/musculoskeletaal 5% |
| Meest voorkomende oorzaken POB SEH | cardiaal 45%, anders 26%, musculoskeletaal 14% |
| Meest voorspellende factoren cardiale ischemie | uitstraling POB naar beide armen, brandende pijn, samendrukkende pijn, pijn bij inspanning |
| Meest voorspellende factoren aorta dissectie | acute pijn, hypertensie in VG, verwijde aorta/mediastinum op X-thorax, scheurende pijn |
| Meest voorkomende oorzaken pericarditis in tertiair centrum | 1. Neoplastisch 35% 2. Auto-immuun 23% 3. Viraal 21% |
| Tekenen van tamponade | Dyspneu, tachycardie, pulsus paradoxus, verhoogde CVD, cardiomegalie op X-thorax |
| Voorspellers intracraniële pathologie bij hoofdpijn | 1. abnormaal neurologisch onderzoek 2. ongedefinieerde hoofdpijn 3. met aura 4. erger door inspanning of valsalva 5. met braken |
| Klinische kenmerken endocarditis | 1. Koorts 2. Souffle 3. Koude rillingen, zwakte, dyspneu 4. Huidafwijkingen, petechiae, splenomegalie |
| ECG bij hypothermie | Osborn-golven of J-golven |
Created by:
78948