Question
click below
click below
Question
Normal Size Small Size show me how
Medyczna - W2
Bioprocesy
Question | Answer |
---|---|
Jakie produkty otrzymywane są z biomasy? | Paliwa, surowce, nawozy, żywność i pasze |
Jakie typy paliwa otrzymuje się z biomasy? | Metan (biogaz), produkty pirolizy (gaz, węgiel), etanol (fermentacja trzciny i celulozy), oleje (hydrogenacja), spalanie biomasy |
Jakie typy surowców otrzymuje się z biomasy? | Etanol, gaz syntezowy |
Jakie typy nawozów otrzymuje się z biomasy? | Kompost, osad |
Jakie typy żywności otrzymuje się z biomasy? | Suplementy diety, preparaty białkowe |
Rodzaje bioprocesów przemysłowych | Biosynteza, biotransformacja, biohydroliza, fermentacja, bioługowania, biodegradacja |
Jakie czynniki prowadzą biosyntezę? | Drobnoustroje, komórki zwierzęce, komórki roślinne, enzymy |
Jakie czynniki prowadzą biotransformację? | Drobnoustroje, enzymy |
Jakie czynniki prowadzą biohydrolizę? | Enzymy |
Jakie czynniki prowadzą fermentację? | Drobnoustroje |
Jakie czynniki prowadzą bioługowanie? | Drobnoustroje |
Jakie czynniki prowadzą biodegradację? | Drobnoustroje |
Jakie są produkty biosyntezy prowadzonej przez drobnoustroje? | Np. aminokwasy, antybiotyki, polisacharydy, preparaty paszowe |
Jakie są produkty biosyntezy prowadzonej przez komórki zwierzęce? | Szczepionki wirusowe, przeciwciał monoklonalnych. |
Jakie są produkty biosyntezy prowadzonej przez komórki roślinne? | Szikonina, kwas rozmarynowy |
Jakie są produkty biosyntezy prowadzonej przez enzymy? | Dekstran, glutation, tryptofan |
Jakie są produkty biotransformacji prowadzonej przez drobnoustroje? | Steroidy, kwas octowy, L-sorboza, kwas glukonowy |
Jakie są produkty biotransformacji prowadzonej przez enzymy? | Konwersja glukozy do fruktozy, kwas fumaranowy do jabłkowego oraz L-asparaginowego, biotransformacje steroidów |
Jakie są produkty biohydrolizy prowadzonej przez enzymy? | Hydroliza rafinozy, laktozy, skrobi, dekstranu, ścinanie mleka, wytwarzanie soków owocowych, hydroliza penicyliny do kwasu 6-aminopenicylanowego, hydroliza acetylo-L-aminokwasów |
Jakie są produkty fermentacji prowadzonej przez drobnoustroje? | Produkcja etanolu, kwasu mlekowego, masłowego, butanolu |
Jakie są produkty biodegradacji prowadzonej przez drobnoustroje? | Oczyszczanie ścieków, produkcja biogazu z odpadów i ścieków, produkcja biomasy paszowej ze ścieków |
Jakie są produkty bioługowania prowadzonego przez drobnoustroje? | Procesy ługowania minerałów, głównie uranu i miedzi |
Jakie są produkty bioprocesów (ogólnie)? | Biomasa, metabolity wysokocząsteczkowe (białka, cukry), niskocząsteczkowe (glutaminian sodu, EtOH), końcowe produkty biosyntezy, produkty biotransformacji, produkty biodegradacji |
Jakie są rodzaje biokatalizatorów? | Enzymy i komórki. |
Jakie mogą być enzymy służące jako katalizatory? | Natywne (tylko rozpuszczalne - wolne lub unieruchomione), lub modyfikowane (rozpuszczalne - wolne lub unieruchomione; nierozpuszczalne - unieruchomione) |
Jakie mogą być komórki służące jako katalizatory? | Naturalne (w zawiesinie - wolne lub unieruchomione) lub modyfikowane (w zawiesinie - wolne lub unieruchomione) |
Etapy procesu biosyntezy mikrobiologicznej | Etap przygotowawczy, namnożenie materiału posiewowego, prowadzenie procesu biosyntezy, wydzielanie i oczyszczanie produktu, otrzymywanie formy handlowej produktu. |
Jak przebiega etap przygotowywawczy biosyntezy mikrobiologicznej? | Mycie, dezynfenkcja i sterylizacja aparatury, pomieszczeń, przewodów przesyłowych oraz przygotowywanie i sterylizacja podłoży. |
Generalne uwarunkowania prowadzenia bioprocesów | Wymagania dot. tlenu, wymiana ciepła, wrażliwość na siły ścinające, wrażliwość na zmiany w trakcie procesu oraz zmiany swoiste organizmów, wrażliwość na lokalne zmiany w bioreaktorze, dobra praktyka labolatoryjna, biobezpieczeństwo |
Warunki optymalnej pracy bioreaktora | Zachowanie monoseptyczności, biokatalizatora w zawiesinie, homogenne środowisko, dostarczenie tlenu (w procesach tlenowych) i usuwanie CO2, dostarczanie składników pożywki, wymiana ciepła, kontrola sił ścinających |
Jak należy dostarczać pożywkę do bioreaktora? | W taki sposób, aby prędkość zasilania nie ograniczała pracy biokatalizatora. |
Dlaczego należy kontrolować siły ścinające w bioreaktorze? | Dla uniknięcia uszkodzenia biokatalizatora przez naprężenia hydrodynamiczne. |
Jak dzielą się bioreaktory w zależności od sposoby prowadzenia fermentacji? | Batch (okresowy/periodyczny/wsadowy), continous (przepływowy), fed-batch (okresowy z zasilaniem periodycznym) |
STR | Stirred-tank reactor - reaktor mieszadłowy |
CSTR | Continouse flow stirred-tank reactor |
Jaka jest objętość w reaktorze okresowym? | Stała - szybkość dostarczania medium jest taka sama jak szybkość odbierania medium. Z tego powodu szybkość rozcieńczania = 0. |
Jaka jest objętość w reaktorze przepływowym? | Stała. |
Jaka jest objętość w reaktorze okresowym z zasilaniem periodycznym? | Wzrasta. |
Rodzaje bioreaktorów | Mieszadłowe, barbotażowe, air lift, ze złożem upakowanym, ze złożem fluidalnym, fotobioreaktory |
Bioreaktor barbotażowy | Kolumnowy, używany w oczyszczalniach ścieków. |
Bioreaktor typu air lift | Cyrkulacja medium |
Fotobioreaktor | Produkcja astaksantyny, b-karotenu. |
Jak dzielą się bioreaktory ze względu na sposób prowadzenia bioprocesu? | Do procesów okresowych, ciągłych, z zawracaniem lub zatrzymaniem biofazy. |
Jak dzielą się bioreaktory ze względu na rodzaj biokatalizatora? | Do klasycznych procesów mikrobiol., do hodowli komórek organizmów wyższych w zawiesinie/na nośniku, do procesów enzymatycznych w r-rze, do procesów z użyciem biokatalizatorów unieruchomionych. |
Jak dzielą się bioreaktory ze względu na warunki hodowli drobnoustrojów/komórek? | Do hodowli na powierzchni podłoża, z nośnikiem stałym, do hodowli wgłębnej. |
Jak dzielą się bioreaktory ze względu na warunku tlenowe? | Do procesów beztlenowych, do procesów tlenowych. |
Jak dzielą się bioreaktory ze względu na warunki i sposoby mieszania? | Bez wymuszonego mieszania, z wymuszonym mieszaniem (mieszadło mechaniczne, kolby wstrząsowe, mieszanie strumieniem pęcherzyków powietrza, strumieniem przepompowywanej cieczy, układy łączone). |
Jak dzielą się bioreaktory ze względu na sposób doprowadzenia energii na mieszanie? | Mieszadłem mechanicznym przez fazę ciekłą, pompą przez fazę ciekłą, poprzez fazę gazową (sprzężonym powietrzem), sposoby łączone. |
Jakiego bioreaktora należy użyć jeżeli zależy nam na szybkości uzyskiwania danych doświadczalnych? | Mikropłytek. |
Jakiego bioreaktora należy użyć jeżeli zależy nam na poziomu kontroli procesu? | Konwencjonalnego lub zminiaturyzowanego z ciągłym mieszaniem pożywki. |
Jakiego bioreaktora należy użyć jeżeli zależy nam na niskim koszcie produkcji? | Kolb wstrząsany. |
Czym charakteryzuje się konwencjonalny bioreaktor z ciągłym mieszaniem? | 1-100 dm3, niska szybkość, wysoki poziom kontroli (pH, tlen, temperatura, ilość biomasy i produktu), wysoki koszt użytkowania |
Czym charakteryzuje się zminiatyruzowany bioreaktor z ciągłym mieszaniem? | 10-100 ml, niska/średnia szybkość, wysoki poziom kontroli, średni koszt produkcji |
Czym charakteryzuje się bioreaktor typu kolby wstrząsane? | Średnia szybkość, niski poziom kontroli, niski koszt użytkowania |
Czym charakteryzuje się bioreaktor typu mikropłytki? | 0,1-5ml, bardzo wysoka szybkość, niski poziom kontroli, średni koszt produkcji |
Reaktor okresowy | Łatwy do pracy (kolby hodowlane), równoległe testowanie wielu warunków hodowli, dynamiczna zmiana warunków procesu (medium oraz komórek). Nie wszystkimi parametrami można manipulować / utrzymywać na stałym poziomie (pH, temp., O2) |
Dlaczego wyniki pochodzące z hodowli w reaktorze okresowym są trudne do interpretacji? | Dynamiczna zmiana warunków procesu (medium oraz komórek) Nie wszystkimi parametrami można manipulować / utrzymywać na stałym poziomie (pH, temp., O2) |
Na czym polega chemostat? | Zazwyczaj jeden czynnik limituje przyrost biomasy. |
Od czego zależy szybkość rozcieńczania w chemostacie? | Jest wprost proporcjonalna do szybkości dostarczania medium i odwrotnie proporcjonalna do objętości reaktora. |
μ = D | W warunkach równowagowych właściwa szybkość wzrostu biomasy równa się szybkości rozcieńczania\. |
Jakie są strategie dokarmiania oraz metody optymalizacji? | Utrzymywanie na stałym poziomie czynnika limitującego wzrost lub utrzymywanie szybkości przyrostu biomasy na stałym poziomie. |
Zasada chemostatu | Stan równowagi dynamicznej między szybkością wzrostu i szybkością wymywania komórek, czyli μ = D. W warunkach stanu ustalonego wzrost ma charakter ograniczony - limitowany stężeniem pożywki. |
Jakie są metody dostarczania powietrza do środowiska fermentacyjnego w bioreaktorze? | Bełkotka (rura perforowana), dysza strumieniowa, rura lub tarcza porowata, mieszadło wyposażone w wirnik zasysajacy powietrze i wtłaczający je do cieczy, mieszadło śmigłowe, mieszadło tarczowo-turbinowe z płaskimi łopatkami. |
Jakie są metody niszczenia piany w bioreaktorze? | Dysk szybkoobrotowy, mieszadło łapowe pomiędzy dwoma dyskami, fundaform, cyklon. |
Jakie hodowle stanowią problem, jeżeli równocześnie wytwarzana jest piana? | Gęste. |
Jakie są zalety procesu ciągłego? (1-3) | Wyeliminowanie wpływu czasu hodowli na zmiany warunków i fizjologię kom., możliwość prowadzenia hodowli dowolnie długo w ustalonych, najbardziej koszystnych warunkach, regulacja stanu fizjologicznego kom. przez dobór szybkości zasilania i składu podłoża. |
Jakie są zalety procesu ciągłego? (4-7) | Duża jednorodność fizyczna i chemiczna hodowli, możliwość automatyzacji procesu, większa szybkość i wydajność wielu procesów, możliwość maksymalnego wykorzystania aparatury przy jednoczesnym równomiernym jej obciążaniu przez cały czas trwania procesu. |
Jakie są wady procesu ciągłego? (1-3) | Degeneracja szczepów lub pojawienie się niekorzystnych mutacji i opanowanie hodowli przez populacje komórek o pogorszonych właściwościach produkcyjnych, trudności w utrzymaniu warunków aseptycznych przez dłuższy czas. |
Jakie są wady procesu ciągłego? (4-5) | Rozwój niektórych drobnoustrojów, tworzących układy wielokomórkowe i flokacje, tendencja do obrastania przewodów i i innych elementów bioreaktora, niekorzystna relacja między wzrostem drobnoustrojów a tworzeniem niektórych produktów metabolizmu. |
Jakie istnieją metody immobilizacji? | Adsoprcja, wiązanie kowalencyjne, pułapkowanie w membranie, w kuleczkach żelu, we włóknach, kapsułkowanie, zamykanie między membranami lub w wężach półprzepuszczalnych, sieciowanie przestrzenne, powstawanie naturalnych kuleczek i kłaczków biomasy. |
Jak immobilizuje się za pomocą adsoprcji? | Adsoprcja i adhezja zachodzą dzięki siłom jonowym, wiązaniom wodorowym i innym słabym oddziaływaniom fizykochemicznym. |
Przykłady nośników działających na zasadzie adsorpcji? | Drewno, celuloza, jonity (Sephadex, CM-celuloza), krzemionka, koks |
Jak immobilizuje się za pomocą wiązań kowalencyjnych? | Wiązanie dzięki wiązaniom takim jak peptydowe, estrowe, C-C, C-N i inne. |
Przykłady nośników działających na zasadzie wiązania kowalencyjnego? | Karboksymetyloceluloza + karbodiimid |
Jakie nośniki stosuje się do pułapkowania w żelach naturalnych lub syntetycznych? | Agar, alginian, kolagen, poliakryloamid, żywice sieciowane energią świetlną. |
Jakie nośniki stosuje się do pułapkowania we włóknach? | Włókna z octanu celulozy. |
Jakie nośniki stosuje się do zamykania w komórkach naturalnych? | Np. w erytrocytach. |
Jakie nośniki stosuje się do kapsułkowania? | Liposomy, kapsułki nylonowe. |
Jakie nośniki stosuje się do zamykania pomiędzy membranami? | Nylon, silikonowe i inne. |
Jak można unieruchamiać mikroogranizmy bez nośnika mechanicznego? | Sieciowanie przestrzenne dzięki enzymom, flokulacja komórek przy udziale polielektrolitów, samoagregacja (naturalna flokulacja) oraz wzrost drobnoustrojów (grzybów, promieniowców) w postaci kuleczek lub kłaczków biomasy. |
Jakie występują biokatalizatory unieruchomione? | Enzymy katalizujące proste reakcje, kompleksy dwóch lub więcej enzymów (bardziej złożone reakcje), całe komórki bez zachowania funkcji życiowych, żywe komórki z zachowaniem metabolizmu, struktury subkomórkowe |
Kiedy wykorzystuje się pojedyncze enzymy jako biokatalizatory? | Kiedy chcemy przeprowadzić prostą reakcję, np. hydrolizę, kondensację, izomeryzację. |
Kiedy wykorzystuje się kompleks enzymów jako biokatalizatory? | Kiedy chcemy przeprowadzić nieco bardziej złożoną reakcję, np. utlenianie połączone z regeneracją kofaktorów. |
Kiedy wykorzystuje się całe komórki bez zachowanie funkcji życiowych jako biokatalizatory? | Po wstępnej obróbce, można zwiększyć transport substratów i produktów przez bonę komórkową. |
Kiedy wykorzystuje się żywe komórki z zachowaniem aktywności metabolicznej jako biokatalizatory? | Do komórek drobnoustrojów i komórek zwierzęcych in vitro. |
Kiedy wykorzystuje się struktury subkomórkowe z zachowaną aktywnością jako biokatalizatory? | Kiedy chcemy przeprowadzić jakiś wieloetapowy proces. |
Jakie są zalety stosowania immobilizowanych enzymów? | Wielokrotne użycie, można wykorzystać w procesach ciągłych, prosta technologia i aparatura do procesów z ich użyciem, łatwość wydzielania produktu i biokatalizatora z mieszaniny poreakcyjnej, przedłużona stabilność katalityczna enzymu, obniżone koszty. |
Jakie są zalety stosowania immobilizowanych komórek? | Pominięcie kosztownych i pracochłonnych metod izolacji i oczyszczania enzymów, zachowanie wyższej reaktywności i stabilności enzymów, możliwość prowadzenia złożonych procesów, większa oporność na czynniki zewnętrze, zwiększenie gęstości zawiesiny |
Powody utraty aktywności immobilizowanego biokatalizatora | Wymywanie enzymu lub komórek, rozpuszczanie lub ścieranie złoża, utrata aktywności na skutek zatruwania lub denaturacji enzymu bądź lizy komórek, pogorszenie się warunków kontaktu substratu z enzymem, zużycie zawiesin i podłoży, zakażenia mikrobiol. |
Kiedy może dojść do pogorszenia się kontaktu substratu z enzymem? | W wyniku zanieczyszczenia i zatkania się złoża oraz zmiany charakterystyki przepływu roztworu substratu. |
Jakie są metody wyjaławiania podłoży? | Okresowa, ciągła (przeponowa i bezprzeponowa). |