Help
Options
Didn't know it?
click below
click below
Knew it?
click below
click below
Don't Know
Remaining cards (0)
Know
retry
shuffle
restart
0:00
Embed Code - If you would like this activity on your web page, copy the script below and paste it into your web page.
Normal Size Small Size show me how
Normal Size Small Size show me how
BIOFIZIKE
5 - Fluidet
| Question | Answer |
|---|---|
| Ke quajme fluide | Gazet dhe lengjet me nje emer te perbashket |
| Cka quajme rrjedhshmeri-fluiditet? | Trupat e ngurte ne krahasim me fluidet, grimcat e tyre-molekulat( e fluideve) mund te zhvendosen lirisht duke rreshqitur njera mbi tjetren, kjo veti e tyre quhet rrjedhshmeri ose fluiditet |
| Nga vjen fjala fluiditet | Nga latinishtja fluere-rrjedhje |
| Si dallohen vetite fizike te trupave te ngurte, lengte dhe te gazte | Permes termave te forcave qe lidhin molekulat T.n -mol lidhen me lidhje te F ndermolekulare prandaj kane forme dhe V te caktuar L- mol nuk jane te lidhura me F te mjaftueshme per te ruajtur nje forme por lidhja eshte e forte per te mbajtur nje V |
| Cka quajme viskozitet | Te rrjedhja e fluideve shfaqet forca ebrendshme ndermjet molekulave dhe quhet ferkim i brendshem-viskozitet |
| Cka quajme ferkim te jashtem | Forca qe shfaqet gjate rrjedhjes se lengut me mure te enes quhet ferkim i jashtem |
| Cilat jane disa nga dallimet mes lengjeve dhe gazeve | Lengjet marrin vellimin e enes por nuk e nderrojne vellimin edhe nen ndikimin e shtypjeve te jashtme dmth nuk kane hapsira te zbrazeta ne brendi te lengjeve ndersa gazet nuk kane vellim konstant por marrin vellimin e ambientit ku perhapen |
| A kane sip te lire fluidet | Lengjet kane siperfaqe te lire, gazet jo |
| A durojne terheqej mol e lengjeve | Jo sepse e ruajne perhere distancen e njejte mes vete |
| Cka quajme lengje ideale | Lengjet te te cilat nuk shfaqet viskozitet, nuk ngjeshen dhe molekulat konsiderohen sfera te plota quhen lengje ideal |
| Cka quajme lengje reale | Lengjet te te cilat shfaqet viskoziteti, ngjeshen dhe molekulat nuk konsiderohen sfera te plota quhen lengje reale |
| Ne sa pjese trajtohen fluidet | Ne dy pjese -statike -dinamike |
| Si quhet statika e gazeve | Aerostatike |
| Si quhet statika e lengjeve | Hidrostatike |
| Me cka merret hidrostatika dhe aerostatika | Merren me me kushtet e ekuilibrimit te fluideve |
| Me cka merret dinamika | Me fluidet qe jane ne levizje |
| Ku gjejne zbatim aplikimet e fluideve statike dhe dinamike | Ne fusha te ndryshme sic eshte ndertimi i automobilave, instalimet e ujesjellesit dhe ne mjekesi |
| Cka duhet te ekzistoje ne menyre qe te rrjedhin lengjet dhe gazet | Duhet te ekzistoje ndryshimi i shtypjeve ne fillim dhe fund te rrjedhjes |
| Cka eshte shtypja sipas ligjit te Paskalit | Shtypja eshte forca qe vepron pingul mbi nje siperfaqe p=F/S |
| Cila eshte njesia per mastjen e shtypjes ne SI | Paskali (Pa) 1Pa=1 N/m^2 |
| Perse shtypja ne cdo pike te fluidit ne qetesi eshte e njejte ne te gjitha drejtimet | Sepse ai transmeton nje force ne menyre te njetrajtshme ne te gjitha drejtimet |
| Sa eshte ndrushimi ne shtypje midis dy pikave te ndara nga nje distance vertikale h ne nje fluid me p=const | p2-p1 = pgh |
| Ne cka matet shtypja e fluidit | Ne milimetra zhive ose torr |
| Kush ishte personi i pare qe e kupton natyren e shtypjes atmosferike | Evangelista Torricelli |
| C'eshte nje torr | Shtypja e ushtruar nga nje shtylle zhive qe eshte i larte 1mm |
| Cila njesi perdoret per matjen e shtypjes | Paskali |
| Si vijon marredhenia midis torrit dhe disa prej njesive tjera te perdorura per te matur shtypjen | 1 torr = 1 mmHg = 1.32*10^-3 atm = 1.33 * 10^2 Pa (N/m^2) |
| Cili eshte lengu i vetem inorganik natyror | Uji i cili eshte perberesi ma sasior i organizmave te gjalle |
| Cka mundesojne vetite fiziko-kimike te ujit | Bejne qe ai te luaje rol themelor ne organizimin strukturor dhe ne funksionimin e makromolekulave e afrefateve te tyre (proteina dhe acide nukleike) qe karakterizojne sistemet e gjalla si dhe krijojne te gjitha kushtet e zhvillimit normal te jetes ne toke |
| Si qendron sasia e ujit ne organizmin e njeriut | Eshte e ndryshme Te fetusi eshte 95%, te foshnja 75%, te moshat e pjekura 70%, kurse me kalimin gradual te moshes se shtyre sasia e ujit bie deri ne 45% |
| Cfare prezence te ujit ka ne indin dhjamor, muskuj dhe ne veshka | Indi dhjamor - 30% Muskuj- 76% Veshka- 83% |
| Sa eshte ndryshimi i sasise se ujit ne rastet e punes normale fiziologjike | Eshte shume i vogel (2%) |
| Sa duhet te merr uje gjate dites njeriu per te krijuar procese te ndryshme normale fiziologjike | 2.4 l H2O |
| Cfare dipoli permbane molekula e ujit dhe cka dehsmon | Molekula e ujit bart dipol elektrik te perhershem, gje qe deshmon per nje shperndarje asimetrike te ngarkesave elektrike elementare ne te |
| Cka i ofrojne dy atomet e hidrogjenit atomit te oksigjenit ne molekulen e ujit | Dy atomet e hidrogjenit ofrojne dy elektrone per te plotesuar shtresen e jashtme te oksigjenit me 8 elektrone |
| Cka formojne kater ciftet elektronike te oksigjenit ne molekulen e ujit | Formojne kater orbitale molekulare te orientuara sipas kulmeve te nje tetraedri me qender berthamen e oksigjenit |
| Perse shperndarja ne molekulen e ujit nuk eshte plotesisht tetraedrike | Per shkak te dendesise se ndryshme te elektroneve ne keto orbita, kjo shperndarje nuk eshte plotesisht tetraedrike, por e afert me te, me kendin H-O-H te barabarte me 104.5* e jo 109* |
| Sa eshte distanca ne mes te dy atomeve te hidrogjenit | 0.16 nm |
| Cfare molekule eshte molekula e ujit | Molekule dipolare me moment dipoli p=6.14 * 10^-30 Cm |
| Sa zona dendesie elektronike ka molekula dipolare e ujit | Dy zona me dendesi te larte elektronike pra me nje potencial negativ dhe dy zona me nje potencial mjaft me pozitiv, per shkak te pranise se berthamave te hidrogjenit |
| Cka mundesojne cilesite e lidhjeve hidrogjenore te ujit | Mundesojne qe uji te kete vlera te larta ne krahasim me lengje te tjera te ngjajshem per nga struktura molekulare, te nxehtesise se shkrirjes, te nxehtesise se avullimit dhe te kapacitetit termik specifik te cilat kane rendesi per boten e gjalle |
| Cfare vlera ka uji ne krahasim me lengjet tjera | Nxehtesia e shkrirjes -> rreth 320 kJ/mol Nxehtesia e avullimit -> rreth 2100 kJ/mol Kapaciteti termik specifik -> rreth 72 kJ/mol |
| Cfare rendesie ka uji per boten e gjalle | -ngrin ne temp me te ulet se ato ne te cilat zhvillohen proceset jetesore -termorregullator i qenieve te gjalla, duhet shume E per te ngritur temp e organizmave qe permbajne uje -avullimi ndihmon ne uljen e temperatures se tyre |
| Kush eshte rrjedhimi i drejtperdrejte i forcave te medha ndermolekulare | Vlera e larte e koeficientit te tensionit sipperfaqesor te ujit 73*10^-3 N/m, qe paraqitet me rendesi ne formimin e sistemeve membranore |
| Cfare koeficienti te viskozitetit ka uji | Te ulet, 10^-2 puaze, kur glicerina e ka rreth 15 puaze ne 20*C |
| Perse koeficienti i viskozitetit te ujit nuk eshte i larte | Kjo vjen nga keputja dhe riformimi i vazhdueshem i lidhjeve H ndermolekulare te molekulave te ujit dhe kooperativitetit te tyre |
| Cili eshte roli fiziologjik i ujit ne organizem | -Termorregulacion. -Transportin e materieve ushqyese dhe te produkteve perfundimtare -Mbajtjen dhe rregullimin e tensionit siperfaqesor -Rregullimin e shtypjes osmotike -Leshueshmeria e membranave-materieve koloidale -Disocimet elektrostatike , etj |
| Si e gjejshme shtypjen p2 ne cilindo vend te lengut | Vleres p1 ia shtojme shtypjen shtese pgh e cila paraqitet gjate levizjes teposhte te pistonit p2=p1 + pgh |
| Cka thote ligji i Paskalit | Cdo nderrim i shtypjes se aplikuar ne fluidin plotesisht te mbyllur transmetohet i pandryshueshem ne te gjitha pjeset e fluidit dhe te mureve qe e rrethojne |
| Perderisa majat e gypit te majte dhe te djathte jane ne nivele te barabarta, sa eshte shypta shtese | phg=0 prandaj per shkak se p2=p1+pgh, kemi p2=p1 Perkatesisht F2/S2 = F1/S1 F2=F1S2/S1 |
| Cka thote parimi i Arkimedit | Forca shtytese me te cilen fluidi vepron kundrejt peshes se trupit te zhytur ne te eshte e barabarte me peshen e lengut/fluidit vendin e te cilit e ka zene trupi Fsh=yV |
| Perse nje trup bartet me lehte kur i eshte i zhytur ne nje leng se sa kur gjendet ne ajer | Kjo eshte pasoje e veprimit te forces se lengut me drejtim te kundert me ate te forces se gravitacionit qe quhet force shtytese, te cilen e aplikojne te gjitha fluidet ndaj trupave qe zhyten ne to |
| Cka eshte aerometri | Instrument qe perdoret per percaktimin e dendesise se lengjeve-edhe gjakut, perbehet prej nje gypi te mbyllur qelqi |
| Cili instrument perdoret per percaktimin e dendesise se qumshtit | Laktometri |
| Sa eshte dendesia e qumeshtit | Rreth 1.025 deri ne 1.035 |
| Cili instrument perdoret per percaktimin e dendesise se urines | Urometri |
| Cfare shkallezimi ka urometri | 1.0 deri 1.05 |
| Nga kush varet dendesia e gjakut | Nga nr i grimcave te gjakut |
| Sa eshte dendesia e gjakut per femra | Ndermjet 1.05-1.055 |
| Sa eshte dendesia e gjakut per meshkuj | Prej 1.055-1060 |
| /kujt i kushtojme rendesi gjate percaktimit te dendesise se gjakut | Duhet pasur kujdes sepse gjaku koagulohet shpejt dhe temp e dhomes sepse shumica e aerometrave jane te shkallezuar per temp 15*C |
| Si perdoret aerometri per percaktimin e gjakut (merret nje sasi e ketij lengu, dendesia e te cilit caktohet me aerometer qe njekohesisht eshte edhe dendesia e gjakut ) | Pika e gjakut vendoset ne nje leng me te cilin nuk perzihet gjaku ,ka peshe specifike te njejte me te Zakonisht merret perzierja e perbere nga 1 pjese kloroformi dhe 2.5 pjese benzoli. Kur p specifike e gjakut eshte e njejte me lengun gjaku noton ne leng |
| Pasoje e kujt eshte tensioni siperfaqesor i lengjeve | Pasoje e veprimit te forcave ndermolekulare, qe veprojne si ndermjet molekulave te njejta ashtu edhe ndermjet molekulave te ndryshme |
| Si vepron shtresa siperfaqesore e lengut | Si cipe elastike e tendosur e cila tenton te zvogelohet |
| Cfare forca ushtrojne molekulat qe perbejne nje leng | Molekulat qe perbejne nje leng ushtrojne forca terheqese njera mbi tjetren |
| Sa eshte rezultantja e forcave qe vepron mbi cdonjeren nga molekulat e siperfaqes | Eshte e ndryshme nga 0, F=/0 dhe e drejtuar vertikalisht poshte per ne brendesi te lengut sepse dendesia e lengut eshte me e madhe se ajo e avullit te tij apo e perzierjes avull-ajer. Kjo ben qe sip e nje lengu te kontraktohet dhe sillet si nje membrane |
| Cka rezultonn tendenca kontraktuese e sip se lengut | Rezulton ne nje tension siperfaqesor qe i reziston nje rritje ne sip e lire te lengut |
| Sa eshte forca reezultuese molekulare ne nje molekule te brendshme | Eshte 0 F=0 |
| Cka jep ndryshimi i E se molekulave ne brendi te lengut dhe atyre ne siperfaqe te lengut | Jep Es - energjine siperfaqesore te lengut Es=aS |
| Cili raport jep koeficientin e tensionit siperfaqesor | Raporti i energjise siperfaqesore dhe siperfaqes jep koeficientin e tensionit siperfaqesor a=Es/S' |
| Nga kush varet koeficienti i tensionit siperfaqesor | Nga natyra e substancave qe jane ne kontakt psh leng-gaz |
| Cka eshte koeficienti i tensionit siperfaqesor | Heresi ne mes te forces qe vepron ne skajin e siperfaqes qe ka gjatesi l a=F/l |
| Cila eshte njesia e koeficientit te tensionit siperfaqesor | N/m |
| Cila eshte vlera e tensionit siperfaqesor te ujit | 72.8 * 10^-3 N/m |
| Cfare tendence kane forcat e tensionit siperfaqesor ne skajet e siperfaqes | Kane tendence te terheqjes siperfaqesore ne ngjeshje te lengut |
| C'eshte tensioni siperfaqesor | Tensioni siperfaqesor eshte nje force, e cila vepron ne menyre tangjenciale ne siperfaqe, normale ndaj nje vije me gjatesi njesie ne siperfaqe |
| Cka quajme forca ad'hezive | Forcat terheqese ndermolekulare ne mes te molekulave te dy fazave te ndryshme quhet force ad'hezive |
| Cka quajme force kohezive | Forcat terheqese ndermolekulare e molekulave te te njejtes faze quhet force kohezive |
| Sa eshte kendi i kontaktit midis gotes dhe ujit | 25 shkalle |
| Sa eshte pesha e shtylles se lengut te mbeshtetur | Q=(pi)R^2pgh |
| Sa eshte forca maksimake per shkak te tensionit siperfaqesor pergjate periferise se lengut | Fm=2(pi)Ra |
| Sa eshte lartesia e nivelit te lengut ne gyp | h=2a cos0 / Rpg |
| Sa eshte kendi 0 nese ad'hezioni eshte me i vogel se kohezioni | kendi 0 eshte me i madh se 90* |
| Cka quajme veprim kapilar | Nese ad'hezioni eshte me i vogel se kohezioni, kendi 0 eshte me i madh se 90*. Ne kete rast lartesia e lengut ne tub eshte ne depresion. Ekuacioni i lartesise se nivelit te lengut ne gyp ende zbatohet duke dhene nje numer negativ per h. Efektet->v kapilar |
| Cila eshte njera nder pasojat e tensionit siperfaqesor | Tendenca e lengut per te marre nje forme sferike, dukuri e cila verehet me mire ne nje leng jashte nje ene |
| Sa eshte ndryshimi i shtypjes ne nje sfere te lengshme me rreze R | Ap = 2a/R |
| Nga u motivua interesi i Poiseuille per rrjedhjen e gjakut neper trup | Nga studimet e tij per levizjen e lengjeve |
| Cka quajme dinamike te fluideve | Pjesa e fizikes qe merret me studimin e levizjes se lengjeve dhe gazeve quhet dinamike e fluideve |
| Cka quajme hidrodinamike | Pjesa e fizikes qe e studion levizjen e lengjeve quhet hidrodinamike |
| Cka quajme aerodinamike | Pjesa e fizikes qe e studion levizjen e gazeve quhet aerodinamike |
| Si ndahen fluidet | Reale dhe ideal |
| Kur nje fluid eshte ideal | Nje fluid eshte ideal, kur mungon ferkimim ne ate fluid. Ky fluid eshte plotesisht i rrjedhshem |
| Kur nje fluid eshte real | Nese ferkimi i brendshem, qe eshte pasoje e goditjeve ndermjet molekulave te fluidit ose te shtresave te fluidit, eshte mjaft i madh atehere ai quhet fluid real |
| A ka fluide ideale | Fluide ideale nuk ka, por ne kushte te caktuara ne te cilat gjendet fluidi ai mund te trajtohet si ideal, psh kur fluidi ideal ftohet ai behet real dhe anasjelltas |
| A ndikon temperatura ne rrjedhjen e nje fluidi | Po temperatura ndikon mjaft ne rrjedhjen e nje fluidi |
| Si percaktohet levizja e fluidit | Ne levizjen e fluidit marrin pjese te gjitha molekulat e tij,por meqe nuk mund te shihen me sy atehere levizja e fluidit mund te percaktohet duke i shikuar grimcat e vogla te cilat hidhen ne fluid ose duke hedhur ngjyre ose pluhur te sharres |
| Me cfare metode pershkruhet levizja e lengut? (Si pershkruhet levizja e lengut?) | Duhet te njihet trajektorja e tij dhe shpejtesia ne funksion te kohes per secilen grimce te lengut (metoda e Lagranzhit) |
| Si formohet grypi i rrymimit | Te gjitha vijat e rrymimit e formojne gypin e rrymimit |
| Kur themi se rrjedhja e fluidit eshte stacionare | Nese shpejtesia e rrjedhjes se fluidit ne te gjitha pikat e hapsires ose neper nje prerje te caktuar terthore ka vlere te njejte atehere themi se rrjedhja fluidit eshte staconare-e qendrueshme |
| Sa eshte gjatesia sipas te ciles zhvendoset S ne gypin e rrymimit brenda kohes At | Al=vAt |
| Cfare vellimi ka fluidi i cili kalon neper S per kohen At | AV=SvAt |
| Sa eshte sasia e fluidit ose intensiteti qe do te kaloje brenda kohes At | I = AV/At = SvAt/At = Sv Pra I=Q/t, kur rrjedhja e fluidit neper gyp eshte stacionare |
| Sa eshte sasia e fluidit qe rrjedh ndermjet S1 dhe S2 nese fluidi eshte i pangjeshur | Atehere sasia efluidit qe rrjedh ndermjet S1 dhe S2 do te jete e njejte Pra I1=I2 S1v1=S2v2 |
| Cka themi per fluidin e pangjeshur | Madhesia Sv ne cfaredo seksioni te gypit te njejte duhet te jete patjeter e njejte Sv=konst |
| Shkruaj ekuacionin e kontinuitetit ose i vazhdimesise dhe cdo te thote | Sv=konst Nga ky ekuacion rrjedh se lengjet, duke levizur prej pjeses se gjere te gypit ne ate te ngushte, shpejtesia e rrjedhjes se tyre zmadhohet dmth lengu leviz me nxitim |
| Cila force vepron mbi leng (gypi i rrymimit) dhe cka shkakton ajo | Ndryshimi i shtypjeve ne pjesen e gjere dhe te ngushte te gypit, kjo force shakkton rrjedhjen e fluidit ne pjeset e ndryshme te gypit ne menyre te atille qe v e rrjedhjes se lengut ne pjesen e gjere eshte me e vogel se ajo ne pjesen e ngushte |
| Pasoje e kujt eshte ndryshiimi i shtypjeve ne pjesen e egjere dhe te ngushte te gypit | Pasoje e mosngjeshjen se lengjeve me fjale te tjera lengjet gjate rrjedhjes se tyre nuk grumbullohen |
| Cka jep ekuacioni i Bernulit | Jep marredhenien midis shpejtesise, shtypjes dhe lartesise ne nje vije rrjedhjeje |
| Cka thote ekuacioni i Bernulit | Ne cdo pike te gypit neper te cilin rrjedh lengu e shprehim nga marredhenia: p+pgh+p v^2/2 = konst |
| Cka paraqesin tri termet te ekuacioni i bernulit | I-> Ep per njesi te vellimit te lengut per shkak te preisonit ne leng II -> Ep gravitacionale per njesi vellimi III -> Ek per njesi vellimi |
| Nga cili ligj rrjedh ekuacioni i Bernulit | Nga ligji i ruajtjes se energjise, per shkak se te tre termat ne ekuacion perfaqesojne energjine totale ne leng. Ne mungese te ferkimit shuma e tyre duhet te mbetet konstante pavaresisht se si ndryshohet rrjedha |
| Cka quajme forca te ferkimit te brendshem | Forcat speciale ndermolekulare |
| Cka paraqet rrjedhja e lengut | Zhvendosjen e molekulave te tij nga ana-pjesa me shtypje te larte kah ajo me shtypje te ulet |
| Kush e shkakton paraqitjen e ferkimit te jashtem | Forcat terheqese ndermjet molekulave te lengut dhe trupit te ngurte neper te cilin lengu rrjedh shkaktojne paraqitjen e ferkimit te jashtem |
| Kush e shkakton paraqitjen e ferkimit te brendshem | Forcat te cilat jane pasoje e terheqjes ndermolekulare ne vete lengun shkaktojne paraqitjen e ferkimit te brendshem ose viskozitetit |
| C'eshte viskoziteti | Rezistenca e cila paraqitet gjate zhvendosjes relative te grimcave ose shtresave te lengut |
| Cka tregon raport Av/Az te viskoziteti | Tregon se me cfare shpejtesie nderron shpejtesia e rrjedhjes se lengut v gjate kalimit prej nje shtrese ne shtresen tjeter |
| Cka vertetoi Njutoni te viskoziteti | Ne menyre eksperimentale vertetoi se forca e pergjithshme eferkimit ndermjet te gjitha shtresacve eshte ne perpjestim te drejte me sip e shtresave te cilat levizin edhe gradientit te shpejtesise F=nS(Av/Az) |
| Nga kush varet koeficienti i viskozitetit | Nga natyra- lloji i lengut |
| Cila eshte njesia e koeficientit te viskozitetit | Poazej (Ns/m^2 ose Pa*s) |
| Perse viskoziteti i gazeve rritet me rritjen e temperatures | Sepse ne temp te larta gazi ka energji me te madhe prandaj molekulat e tij me thelle nderhyjna ndermjet shtresave fqinje dhe ne kete menyre procesi i rrymimit laminar shnderrohet ne nje proces me te nderlikuar te rrymimit turbulent |
| Cka quajme viskozimeter | Instrumenti me ane te cilit matet koeficienti i viskozitetit quhet viskozimeter |
| Cilat jane disa nga llojet e viskozimetrit | Viskozimetri i Englerit, Ostvaldit, etj |
| Ku bazohet parimi i punes se viskozimetrave | Bazohet ne ligjin e Poaziejut (Poisuille 1846) qe shprehet me kete formule Q=(piR^4(p1-p2))/8nL |
| Cka thote ekuacioni i Puaselit per rrjedhen viskoze | Thote se nje renie shtypjeje gjithmone shoqeron rrjedhen e lengut viskoz |
| Si e shprehim renien e shtypjes nga ekuacioni i Puaselit | p1-p2=Q8nL/piR^4 |
| Sa eshte viskoziteti i gjakut te njeriu i shendoshe | 0.04 |
| Sa eshte koeficienti i viskozitetit te meshkujt dhe femrat | Te meshkujt eshte me i madh se te femrat M ->0.047 F->0.040 |
| Me cka matet koeficienti i viskoztetit te gjakut | Me viskozimetrin e Hessit |
| Pershkruaj viskozimetrin e Hessit | Perbehet nga 2 tuba kapilar qe vazhdohen ne 2 tuba tjere te qelqit me te gjere me dimensione te njejta, te shkallezuar dhe perfundojne me balonin e gomes-pompa. Ne njerin tub thithet uji i paster i destiluar, ne tjetrin gjaku deri tek ndarja 0. |
| Si qendrojne relacionet te viskozimetri i Hessit | Uji dhe gjaku duhet te kene temp te njejte. njekohesisht me ane te pompes thithet edhe uji edhe gjaku, prandaj vlen relacioni n/n1 = Q1/Q n/n1=L1/L pra n1= n L/L1 |
| Cka quajme forme aerodinamike | Me qellim qe te zvogelohet rezistenca e mjedisit qe e rrethon trupin gjate levizjes se tij neper fluide ose anasjelltas gjate rrjedhjej se tij me fluid, trupat behen me te ashtuquajturen forma aerodinamike |
| Cili nga trupat ka formen me te thjeshte aerodinamike | Sfera |
| Cka percakton ligji i Stoksit | Per grimcen materiale ne forme sferike gjate levizjes laminare te saj eshte percaktuar me ligjin e Stoksit Fs=f*v f=6pirn atehere kemi Fs=6pirn*v |
| Ke quajme koeficient te Stoksit | f=6pirn |
| Cka konstatoi Reinolds | Ka konstatuar qe karakteri i rrymimit te lengut viskoz varet nga vlera e nje numri pa dimensione i cili quhet numri i Reinoldsit dhe ipet me ekuacionin Re=pvmr/n |
| A ka njesi nr i Reinolds | JO |
| Cka quajme koeficient kinamtik te viskozitetit | Raporti i koeficientit dinamik te viskozitetit dhe densitetit nk=n/p |
| Me cka matet koeficienti kinematik i viskozitetit | Matem me m^2s^-1 |
| Cka eshte gjetur per rrjedhjen neper tuba | Re<2000 rrjedhja eshte shtresore Re>3000 rrjedhja eshte shtjellore 2000<Re<3000 rrjedhja eshte e paqendrueshme - mund te kaloje nga rrjehdja shtresore ne shtjellore dhe anasjelltas |
| Kur eshte rrjedhja laminare e kur turbukente ne baze te nr te Reinoldsit te lengjet homogjene | Per shumicen e lengjeve homogjene kur Re<2000 rrjedhja eshte laminare ndersa kur eshte 3000 rrjedhja eshte turbulente |
| Cfare rrjedhje shkaktojne trupat me konstrukt te mire aerodinamik | Nuk shkaktojne rrjedhje turbulente |
| Cfare lengu eshte gjaku | Gjaku eshte leng homogjen |
| Sa eshte vlera e Re per gjak dhe nga kush varet | 1940+-160 Varet nga rrezja e enes se gjakut |
| Kur mund te jete vlera e Re me e madhe se vlera kritike | Vetem per aorte (rrezja afro 1 cm) dmth vetem ne aorte paraqitet rrymimi turbulent i gjakut |
| Cila nga rrjedhjet shkakton zhurme | Rrjedhja turbulente |
| Cila zhurme lehteson matjen e shtpjes/tensionit te gjakut | Zhurma qe perfitohet gjate rrjedhjes shtjellore lehteson matjen e shtypjes/tensionit te gjakut, ben te mundur edhe zbulimin e disa crregullimeve te funksionimit te zemres |
| Cka quajme emboli gazore | Dukuria e paraqitjes se shtypjes shtese ne kufirin e siperfaqes se lakuar ndermjet gazit dhe lengut eshte shkak i pengeses ne qarkullimin e gjakut qe eshte e njohur me emrin embolia gazore |
| Sa jane sip kufitare te fluskes kur gjaku ne ene do te ishte ne qetesi | Kur gjaku ne ene do te ishte ne qetesi atehere sip kufitare te fluskoses do te ishin te barabarta me rrezen e lakueshmerise R |
| Sa eshte shtypja shtese qe vepron kah qendra e fluskes | Eshte e njejte ne te dy sip kufitare Ap1=Ap2 |
| Ku levizin shtresat e gjakut me shpejte | Shtresat e gjakut pergjate boshtitt te enes levizin me shpejte se sa shtresat e gjakut afer mureve te enes, ne kete rast per shkak te rrezeve te ndryshme te lakueshmerise se meniskuseve shtypja shtese do te jete e ndryshme Ap1<Ap2 |
| Cka ndodh kur shtypja shtese eshte me e madhe ne enen e ngushte te gjakut | Mund te vije deri te ndalja e plote e qarkullimit te gjakut si dhe vdekja e indit perreth |
| Cfare vetish ka lengu alveolar | Alveolat ne mushkeri jane te mbeshtjellura me nje leng i cili ka veti qe tensioni siperfaqesor i tij varet nga siperfaqja |
| Cfare roli ka lengu alveolar | Ndryshimi i siperfaqeve alveolare te mushkerive nuk eshte njejte gjate zjgerimit dhe tkurrjes kjo ndodh per shkak te zvoglimit te tensionit te sip se lengut gjate tkurrjes se alveoles |
| Cka quajme histereze | Lakorja e tille te e cila forma e saj varet nga kahu i zhvillimit te procesit quhet histereze |
| Kur shkaktohet kolapsi i alveolave | Nese tensioni siperfaqesor i lengut alveolar eshte konstant atehre kur me zvoglimin e rrezes se alveoleve do te rritej shtypja shtese kjo do te shkaktonte tkurrjen e metejshme te alveolave si dhe kolapsin e alveolave |
| Me sa eshte i barabarte vellimi minimal i alveolave gjate qitjes se ajrit jashte | Meqe tensioni siperfaqesor zvogelohet atehre alveola gjate qitjes se ajrit jashte mban vellimin minimal qe eshte i barabarte me 1/4 e vellimit maksimal |
| A eshte leng i thjeshte gjaku | Gjaku s'eshte leng i thjeshte ai permban qeliza qe e komplikojne rrjedhen vecanerisht kur kalimet behen te ngushta |
| A jane elastike venat dhe arteriet | Venat dhe arteriet jane tuba elastike dhe e ndryshojne formen e tyre sipas veprimit te forcave nga lengu |
| Cka sjell gjaku ne sistemin e wark te gjakut | Sjell oksigjen, lende ushqyese dhe substanca te ndryshme jetesire ne qelize dhe largon produktet e mbetjeve metabolike nga qelizat |
| Permes cilave ene te gjakut largohet dhe kthehet gjaku nga zemra | Largohet permes arteriieve dhe kthehet tek zemra permes venave |
| Si eshte perberja e zemres se gjitareve | Perbehet perj dy pompave te pavarura secila e perbere nga dy dhoma te quajtura atrium dhe barkushe |
| Nga kush kontrollohen hyrjet dhe daljet nga dhomat e zemres | Nga valvulat qe jane rregulluar per te mbajtur rrjedhen e gjakut ne drejtimin e duhur |
| Si qarkullon gjaku deri ne mushkeri | Gjaku nga te gjitha pjeset e trupit pervec mushkerive hyn ne atriumin D,i cili tkurret dhe detyron gjakun te kaloje ne barkushen D, tkurret dhe drejton gjakun permes arteries pulmonare ne mushkeri ku clirohet CO2 dhe thithet O2 |
| Si qarkullon gjaku nga mushkerite ne pjeset tjera te trupit | Gjaku nga mushkerit derdhet ne atriumin M permes venes pulmonare, tkurrja e atriumit detyron gjakun te kaloje ne barkushen M e cila me tkurrje con gjakun e pasur me O2 permes aortes ne arteriet qe cojne ne te gjitha pjeset e trupit pervec mushkerive |
| Permes kujt e pompon gjakun ana e majte dhe ajo e djathte e zemres | Ana e djathte e zemres pompon gjakun permes mushkerive, dhe naa e majte e pompon ate permes pjeses tjeter te trupit |
| Ci quhen enet e gjakut te cilat degesohen ne arterie me te vogla | Arteriola |
| Cfare roli lluajne arteriolat | Rol te rendesishem ne rregullimin e qark te gjakut ne rajone specifike ne trup |
| Ne cka degezohen me tutje arteriolat | Ne kapilare te ngushte |
| Cfare roli kane muret e holle kapilare | Shkembimi i gazrave, lendeve ushqyese dhe produkteve te mbetjeve midis gjakut dhe indeve perreth ndodh me shperndarje permes mureve te holle kapilare |
| Ne cka bashkohen kapilaret | Ne venat e vogla te quajtura venula, te cilat nga ana tjeter bashkohen ne venat me te medha qe cojne gjakun e varferuar nga oksigjeni perseri ne atrium te djathte te zemres |
Created by:
kingu
Popular Medical sets