Question | Answer |
Waar ligt de Formatio reticularis? | in de hersenstam (achterkant mesencephalon |
Door welke structuren is 't formatio reticularis omringd ? | -nV, nVII, nX, nXI, nXII -cardiovasculaire centrum -ademhalingscentrum -horizontale blikcentrum |
Bewusteloosheid en afwijking in 1 v/d omringende structuren, waar denk je aan ? | Oorzaak kan zich bevinden in 't formatio reticularis |
Wat is de ARAS (ascenderende reticulaire activeringssysteem?) | Koppeling v/d reticulaire formatie met thalamuskernen. |
Wat ontstaat er bij onderbreking v/d ARAS ? | 'n verlaagd of afwezig bewustzijn |
Intracraniele oorazaken v coma | -Ongeval -Vasculair -Tumor -Infectie -Epilepsie -Hydrocephalus |
Intracraneel oorzaken v coma; ongeval | -diffuus letsel -bloeding -oedeem |
Intracraneel oorzaken v coma; vasculair | -bloeding -Hersinfarct met oedeem -Hersenstam infarct of bloeding |
Intracraneel oorzaken v coma; Infectie | - meningitis - abces - encephalitis |
Oorzaken v coma extracranieel | - metabool (o.a. hyponatremie, hypo- en hyperglycemie) -endocrien - vasculair/ cardiaal - medicamenteus (oa. sedativa) - psychiatrisch -toxisch (o.a. alcohol) |
Glascow coma scale; Eyes | 1= niet 2= na pijnprikkel 3- na aanspreken 4= spontaan |
Glascow coma scale;Motorische reactie | 1=niet 2=strekken 3=pathologisch buigen 4= buigen 5= lokaliseren 6=opdracht uitvoeren |
Glascow coma scale; Verbale reactie | 1= niet 2= geluiden 3= 'n enkele woord 4= verward 5= georienteerd |
Waar let je op bij pupilcontrole ivm inklemming? | - pupilgrootte links vs recht - pupilreactie + of - |
Locked-in syndroom | - infarct aan voorkant v/d hersenstam door trombose v/d a. basilaris - dus beiderzijds infarct v/d piramidebaan en aangezichtsspieren - verticale oogbolmotoriek en ademhalingscentrum zijn nog intact |
Wanneer spreekt met v/e persisterende vegetatieve toestand ? (eindtoestand) | Als deze periode uit meerdere weken bestaat |
Wat is primair hersenletsel | de hersencellen die kapot gaan op 't moment v/h trauma. Alleen preventief te bestijden |
Secundaire hersenletsel | -systemisch: ABC (stabilisatie voorkomt extra letsel!) -lokaal: -bloeding, -zwelling |
Epiduraal hematoom | - Arteriele bloeding buiten de hersenen (a. meningea media) -primaire hersenletsel valt meestal mee -secundaire hersenletsel door RIP: lensvormige lboeding -belangrijk dat deze patienten in 'n neurochirurg. centrum liggen |
2 typen subduraal hematoom | -acuut (slechtere prognose) -chronisch (goede prognose, maar afh. v comoribiditeit) |
Kenmerken v Acuut Subduraal hematoom | - bloeding tussen de dura mater en arachnoidea mater door scheuring v ankervenen -vaak al onderliggende contusiehaarden (ernstiger primair hersenletsel) |
Kenmerken v chronisch subduraal hematoom | - vaak oudere mensen die antistolling gebruiken - atrofie hersenen, ankervenen staan op spanning - na hoofd stoten lang. steeds meer bloed subduraal en bloeding houdt zichzelf intact |
Therapie bij 'n chronisch subduraal hematoom | boorgat maken |
Contusiehaard | -kneuzing v/d hersenen zelf - denk aan coup/ contre coup letsel -rasp over richels v/d schedelbasis |
Diffuse hersenschadiging (diffuse Axonal Injury (DAI) | -kleine afwijkingen/puntbloedingen op de overgang v/d grijze en witte stof -axonale schade -mechanisme: draaiing of acceleratie/ decelatie -centraal |
Wat is 't prognose v DAI | - moeilijke te voorspellen, kan eindigen als persisterende vegetatief |
Impressiefractuur | bot is >1 schedeldikte naar binnen geslagen |
Verhoogde intracraniele druk (ICP) | -monro kellie doctrine V-intracranieel=V-bloed+V-liquor+V-hersenen(+V-RIP) V-intracranieel= moet constant blijven -Rek aan compensatie mechanisme: op 'n gegeven moment bij 'n beetje volumetoename neemt de druk exponentieel toe |
Symptomen v verhoogde ICP | -hoofdpijn -missleijk/ braken - papiloedeem - sunset fenomeen (ogen; door druk op verticaal blikcentrum) -gespannen fontanel -Gedaald bewustzijn -cushing respons -pupilreacties/inklemmen |
Wat is 'n cushing respons? | (in late fase) hersenen willen doorbloed worden dus die pompen de bloeddruk op (hoge bloeddruk) en relatief ontstaat 'n daling v/d pols |
Behandeling ICP | -positioneren (veneuze drainage garanderen) - sedatie - pijnbestrijding - opereren -liquourdrainage - medicatie (tegen zwelling) - beademing/ hyperventileren--> hoe lager 't CO2, hoe meer vasoconstrictie --> minder volume, maar ook mndere doorbloeding |
Indeling naar ernst v/h hersenletsel | -mild hersenletsel: GCS 13-15 - Matig: GCS 9 - 12 - Ernstig: GCS kleiner of gelijk 8 --> meestal E1M5V2 of lager = coma |
Risicofactoren voor intracraniele complicaties na mild hersenletsel | -vage beschrijv. v/h ongeluk -langd. post-traum. amnesie -retrograde amnesie >30min -trauma boven clavicula/ tekenen schedelbasisfractuur -enorme hoofdpijn -braken -focale neur. uitval -<2jr of >60jt -stollingst. -hoog energetisch letsel -intoxicatie |
LO bij coma eci | -tekenen v trauma ? -meningeaal geprikkeld (nekletsel eers uitsluiten) -huiduitslag (petechien voor meningitis) -Drukplekken: hoe lang ligt iemand er al? -Tekenen v drugsgebruik -Koorts |